09b. Kinh Tăng Chi Bộ – Chương Chín Pháp – Phẩm 04 – 10 – Song ngữ

The Numerical Discourses of the Buddha

Kinh Tăng Chi Bộ (Anguttara Nikàya)

Anh ngữ: Bhikkhu Bodhi.

Việt ngữ: Hòa thượng Thích Minh Châu.

Compile: Lotus group

IV. The Great Chapter – [IV. Ðại Phẩm]

 

32 (1) Dwellings (1) – [(I) (32) Chín Thứ Ðệ Trú (1)]

 

1. “Bhikkhus, there are these nine progressive dwellings. What nine?
2. (1) Here, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, a bhikkhu enters and dwells in the first jhana, which consists of rapture and pleasure born of seclusion, accompanied by thought and examination. (2) With the subsiding of thought and examination, he enters and dwells in the second jhana, which has internal placidity and unification of mind and consists of rapture and pleasure born of concentration, without thought and examination. (3) With the fading away as well of rapture, he dwells equanimous and, mindful and clearly comprehending, he experiences pleasure with the body; he enters and dwells in the third jhana of which the noble ones declare: ‘He is equanimous, mindful, one who dwells happily,’ (4) With the abandoning of pleasure and pain, and with the previous passing away of joy and dejection, he enters and dwells in the fourth jhana, neither painful nor pleasant, which

has purification of mindfulness by equanimity. (5) “With the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of

the infinity of space. (6) By completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ he enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. (7) By completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ he enters and dwells

in the base of nothingness. (8) By completely surmounting the base of nothingness, he enters and dwells in the base of neither-perception-

nor-non-perception. (9) By completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, he enters and dwells in the cessation of perception and feeling. These, bhikkhus, are the nine progressive dwellings.”

1. – Này các Tỷ-kheo, có chín thứ đệ trú này. Thế nào là chín?
2. Này Hiền giả, ở đây có Tỷ-kheo ly dục, ly bất thiện pháp, chứng và an trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh có tầm và tứ. Diệt tầm và tứ… Thiền thứ hai… Thiền thứ ba… chứng và trú Thiền thứ tư. Sau khi vượt qua sắc tưởng một cách hoàn toàn, sau khi chấm dứt các đối ngại tưởng, không tác ý các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng và trú Không vô biên xứ. Sau khi vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng và trú Thức vô biên xứ. Sau khi vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có sự gì”, chứng và trú Vô sở hữu xứ. Sau khi vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Sau khi vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Diệt thọ tưởng định.

Này các Tỷ-kheo, đây là chín thứ đệ trú.

 

33 (2) Dwellings (2) – [(II) (33) Chín Thứ Ðệ Trú (2)]

 

1. “Bhikkhus, I will teach the attainment of these nine progressive dwellings. Listen … And what, bhikkhus, is the attainment of the nine progressive dwellings?
2. – Này các Tỷ-kheo, Ta sẽ thuyết về chín Thiền chứng thứ đệ trú này. Hãy lắng nghe… Này các Tỷ-kheo, thế nào là chín thứ đệ trú Thiền chứng?

 

2. (1) “I say of [that state] where sensual pleasures cease and of those who dwell having thoroughly ended sensual pleasures: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched; they have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where do sensual pleasures cease? And who are those that dwell having thoroughly ended sensual pleasures? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, a bhikkhu enters and dwells in the first jhana … That is where sensual pleasures cease, and those are the ones who dwell having thoroughly ended sensual pleasures.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.
3. Chỗ nào các dục đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt các dục, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào các dục được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt các dục, sống an trú: “Ta không biết vậy, Ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly các dục… chứng và an trú Thiền thứ nhất. Tại đây, các dục được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt các dục, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

3. (2) “I say of [that state] where thought and examination cease and of those who dwell having thoroughly ended thought and examination: “Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: “Where do thought and examination cease? And who are those that dwell having thoroughly ended thought and examination? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … That is where thought and examination cease, and those are the ones who dwell having thoroughly ended thought and examination.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.
4. Chỗ nào các tầm và tứ được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt, đoạn diệt tầm và tứ, sống không an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không bỏ dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua , đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào các tầm và tứ được đoạn diệt ? Những ai sau khi đoạn diệt tầm và tứ, sống an trú? “Ta không biết vậy, Ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ… chứng và trú Thiền thứ hai. Tại đây, các tầm và tứ được đoạn diệt, các vị ấy sau khi đoạn diệt tầm và tứ, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

4. (3) “I say of [that state] where rapture ceases and of those who dwell having thoroughly ended rapture: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where does rapture cease? And who are those that dwell having thoroughly ended rapture? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, with the fading away as well of rapture … he enters and dwells in the third jhana … That is where rapture ceases and those are the ones who dwell having thoroughly ended rapture.’ Surely, bhikkhus, one

who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.

4. Chỗ nào hỷ được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt hỷ, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào hỷ được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt hỷ, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly hỷ trú xả, chứng và trú Thiền thứ ba. Tại đây, hỷ được đoạn diệt. Các vị ấy sau khi đoạn diệt hỷ, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

5. (4) “I say of [that state] where the pleasure [connected with] equanimity ceases and of those who dwell having thoroughly ended the pleasure [connected with] equanimity: ‘Surely, those, venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect. If anyone should say: ‘Where does the pleasure [connected with] equanimity cease? And who are those that dwell having thoroughly ended the pleasure [connected with] equanimity? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, with the abandoning of pleasure and pain … a bhikkhu enters and dwells in the fourth jhana … That is where the pleasure [connected with] equanimity ceases and those are the ones who dwell having thoroughly ended the pleasure [connected with] equanimity.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.
6. Chỗ nào xả lạc được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt xả lạc, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào xả lạc được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt xả lạc, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo xả lạc, xả khổ,… chứng và trú Thiền thứ tư. Tại đây, xả lạc được đoạn diệt. Các vị ấy sau khi đoạn diệt xả lạc, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không giả dối, không lường gạt sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

6. (5) “I say of [that state] where perceptions of forms cease and of those who dwell having thoroughly ended perceptions of forms: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where do perceptions of forms cease? And who are those that dwell haying thoroughly ended perceptions of forms? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of

diversity, [perceiving] “space is infinite,” a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. That is where perceptions of forms cease and those are the ones who dwell having thoroughly ended perceptions of forms.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in

this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.

6. Chỗ nào sắc tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt sắc tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào sắc tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt sắc tưởng, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý các sai biệt tưởng, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú “Không vô biên xứ”. Ở đây, các sắc tưởng được đoạn diệt. Các vị ấy sau khi đoạn diệt sắc tưởng, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

7. (6) “I say of [that state] where the perception of the base of the infinity of space ceases and of those who dwell having thoroughly ended the perception of the base of the infinity of space: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’

If anyone should say: ‘Where does the perception of the base of the infinity of space cease? And who are those that dwell having thoroughly ended the perception of the base of the infinity of space? I do not know this, I do not see this.’ he should be told: ‘Here, friend, by completely surmounting the base of

the infinity of space, [perceiving] “consciousness is infinite,” a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. That is where the perception of the base of the infinity of space ceases and those are the ones who dwell having thoroughly ended the perception of the base of the infinity of

space.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend, upon them.

7. Chỗ nào Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Không vô biên xứ tưởng một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng và trú “Thức vô biên xứ”. Tại đây, Không vô biên xứ tưởng được đoạn diệt. Các vị ấy sau khi đoạn diệt Không vô biên xứ tưởng, sống an trú”. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

8. (7) ” I say of [that state] where the perception of the base of the infinity of consciousness ceases and of those who dwell having thoroughly ended the perception of the base of the infinity of consciousness: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where does the perception of the base of the infinity of consciousness cease? And who are those that dwell haying thoroughly ended the perception of the base of the infinity of consciousness? I do not know this, I do not see this.’ he should be told: ‘Here, friend, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] “there is nothing,” a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. That is where the perception of the base of the infinity of consciousness ceases and those are the ones who dwell having thoroughly ended the perception of the base of the infinity of consciousness.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.
9. Chỗ nào Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Thức vô biên xứ tưởng một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng và trú “Vô sở hữu xứ”. Tại đây, Thức vô biên xứ tưởng được đoạn diệt. Các vị ấy, sau khi đoạn diệt Thức vô biên xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

9. (8) “I say of [that state] where the perception of the base of nothingness ceases and of those who dwell having thoroughly ended the perception of the base of nothingness: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where does the perception of the base of nothingness cease? And who are those that dwell having thoroughly ended the perception

of the base of nothingness? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, by completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters, and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception. That is where the perception of the base of nothingness ceases

and those are the ones who dwell haying thoroughly ended the perception of the base of nothingness.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.

9. Chỗ nào Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ”. Tại đây, Vô sở hữu xứ tưởng được đoạn diệt. Các vị ấy, sau khi đoạn diệt Vô sở hữu xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, sau khi tùy hỷ với lời nói “Lành thay” người ấy sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

 

10. (9) “I say of [that state] where the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception ceases and of those who dwell having thoroughly ended the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception: ‘Surely, those venerable ones are hungerless and quenched, have crossed over and gone beyond in that particular respect.’ If anyone should say: ‘Where does the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception cease? And who are those that dwell having thoroughly ended the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception? I do not know this, I do not see this,’ he should be told: ‘Here, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling. That is where the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception ceases, and those are the ones who dwell having thoroughly ended the perception of the base of neither-perception-nor-non-perception.’ Surely, bhikkhus, one who is not crafty or hypocritical should delight and rejoice in this statement, saying: ‘Good!’ Having done so, bowing in reverential salutation, he should attend upon them.

“This, bhikkhus, is the attainment of the nine progressive dwellings.”

10. Chỗ nào Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt, và những ai sau khi đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú, Ta nói rằng: “Chắc chắn các Tôn giả ấy không có dục ái, được tịch tịnh, đã vượt qua, đã đến bờ bên kia với Thiền chi ấy”. Chỗ nào Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt? Những ai sau khi đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú. “Ta không biết vậy, ta không thấy vậy”, ai nói như vậy, người ấy cần được nói như sau: “Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn… chứng và trú Diệt thọ tưởng định”. Tại đây, Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng được đoạn diệt. Các vị ấy, sau khi đoạn diệt Phi tưởng phi phi tưởng xứ tưởng, sống an trú. Chắc chắn, này các Tỷ-kheo, người không lường gạt, không man trá sẽ hoan hỷ, sẽ tùy hỷ với lời nói “Lành thay”. Sau khi hoan hỷ, tùy hỷ với lời nói “Lành thay” sẽ đảnh lễ, chắp tay và hầu hạ.

Này các Tỷ-kheo, đây chín là thứ đệ trú Thiền chứng.

 

34 (3) Nibbana – [(III) (34) Niết Bàn]

 

1. Thus have I heard. On one occasion the Venerable Sariputta was dwelling at Rajagaha in the Bamboo Grove, the squirrel sanctuary. There the Venerable Sariputta addressed the bhikkhus: “Friends, bhikkhus!” “Friend!” those bhikkhus replied. The Venerable Sariputta said this:

– “Happiness, friends, is this nibbana. Happiness, friends, is this nibbana.”

1. Như vầy tôi nghe:

Một thời, Tôn giả Sàriputta trú ở Ràjagaha, tại Veluvana, chỗ nuôi dưỡng các con sóc. Tại đấy, Tôn giả Sàriputta bảo các Tỷ-kheo:

– Này các Hiền giả, lạc là Niết-bàn này; này các Hiền giả, lạc là Niết-bàn này.

 

2. When this was said, the Venerable Udayi said to the Venerable Sariputta:

– “But, friend Sariputta, what happiness could there be here when nothing is felt here?”

2. Khi nghe nói vậy, Tôn giả Udàyi nói với Tôn giả Sàriputta:

– Thưa Hiền giả Sàriputta, sao đây là lạc, khi ở đây không có cái gì được cảm thọ?

 

3. “Just this, friend, is the happiness here, that nothing is felt here. “There are, friends, these five objects of sensual pleasure. What five?

Forms cognizable by the eye that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing; sounds cognizable by the ear … odors cognizable by the nose … tastes cognizable by the tongue … tactile objects cognizable by the body that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing. These are the five objects of sensual pleasure. Any pleasure or joy that arises in dependence on these five objects of sensual pleasure is called sensual pleasure.

3. – Này Hiền giả, cái này ở đây là lạc, dầu rằng lạc ấy ở đây không được cảm thọ. Này Hiền giả, có năm dục trưởng dưỡng này. Thế nào là năm?

Các sắc do mắt nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn. Các tiếng do tai nhận thức… Các hương do mũi nhận thức… Các vị do lưỡi nhận thức… Các xúc do thân nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn.

Này Hiền giả, có năm dục trưởng dưỡng này. Này Hiền giả do duyên năm dục trưởng dưỡng này khởi lên lạc hỷ, này Hiền giả, đây gọi là dục lạc.

 

4. (1) “Here, friends, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, a bhikkhu enters and dwells in the first jhana, which consists of rapture and pleasure born of seclusion, accompanied by thought and examination. If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by sensuality occur in him, he feels it as an affliction.

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too if that perception and attention accompanied by sensuality occur in him, he feels it as an affliction. But the Blessed One has called affliction suffering. In this way it can be understood how nibbana is happiness.

4. Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly các dục, ly ác, bất thiện pháp… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Này Hiền giả, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với dục vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý, câu hữu với dục vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

5. (2) “Again, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by thought occur in him, he feels it as an

affliction. Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too if that perception and attention accompanied by thought occur in him, he feels it as an affliction. But the Blessed One has called affliction suffering. In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.

5. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ… đạt được Thiền thứ hai và an trú. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với tầm vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với tầm vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

6. (3) “Again, with the fading away as well of rapture he enters and dwells in the third jhana … If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by rapture occur in him, he feels it as an affliction … In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.
7. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo ly hỷ…. chứng và trú Thiền thứ ba. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với hỷ vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với hỷ vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

7. (4) “Again, with the abandoning of pleasure and pain … a bhikkhu enters and dwells in the fourth jhana … If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by the pleasure [connected with] equanimity occur in him, he feels it as an affliction … In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.
8. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo đoạn lạc… đạt được Thiền thứ tư. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với xả vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với xả vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

8. (5) “Again, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. If, while that bhikkhu is dwelling

in this way, perception and attention accompanied by forms occur in him, he feels it as an affliction … In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.

8. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo vượt khỏi các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên” chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với sắc vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với sắc vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

9. (6) “Again, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by the base of the infinity of space occur

in him, he feels it as an affliction … In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.

9. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo vượt khỏi Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên” chứng và an trú Thức vô biên xứ. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với Không vô biên xứ vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với Không vô biên xứ vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

10. (7) “Again, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by the base of the infinity of consciousness occur in him, he feels it as an affliction … In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.
11. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo vượt khỏi Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì” chứng và an trú Vô sở hữu xứ. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với Thức vô biên xứ vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với Thức vô biên xứ vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

11. (8) “Again, by completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception. If, while that bhikkhu is dwelling in this way, perception and attention accompanied by the base of nothingness occur in him, he feels it as an affliction.

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too if that perception and attention accompanied by the base of nothingness occur in him, he feels it as an affliction. But the Blessed One has called affliction suffering. In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.

11. Lại nữa, này chư Hiền, Tỷ-kheo vượt khỏi Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Này chư Hiền, nếu trong khi Tỷ-kheo ấy trú với an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với Vô sở hữu xứ vẫn hiện hành; như vậy, đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Ví như, này chư Hiền, với một người sung sướng, khổ đau có thể khởi lên như một chứng bệnh. Cũng vậy, với Tỷ-kheo ấy, các tưởng tác ý câu hữu với Vô sở hữu xứ vẫn hiện hành; như vậy đối với Tỷ-kheo ấy là một chứng bệnh. Này chư Hiền, chứng bệnh được Thế Tôn gọi là khổ. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

12. (9) “Again, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. In this way, too, it can be understood how nibbana is happiness.”
13. Này chư Hiền, Tỷ-kheo vượt khỏi Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng và trú Diệt thọ tưởng định. Vị ấy, sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận. Với pháp môn này, này chư Hiền, cần phải hiểu Niết-bàn là lạc.

 

35 (4) The Cow – [(IV) (35) Con Bò Cái]

 

1. “Suppose, bhikkhus, there were a mountain-dwelling cow that was foolish, incompetent, inexperienced, and unskilled in walking on rough mountains. It might occur to her: ‘I should go to a region where I have never gone before, eat grass that I have never eaten before, drink water that I have never drunk before.’ She would set down a front foot, and while it is not yet firmly planted, lift up a hind foot. She would not go to a region where she had never gone before, eat grass that she had never eaten before, drink water that she had never drunk before; and she would not return safely to the region where she was staying when it occurred to her: I should go to a region where I have never gone before, eat grass that I have never eaten before, drink water that I have never drunk before.’ For what reason? Because that mountain-dwelling cow was foolish, incompetent, inexperienced, and unskilled in walking on rough mountains.

“So too, some bhikkhu here is foolish, incompetent, inexperienced, and unskilled, when, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, he enters and dwells in the first jhana, which consists of rapture and pleasure born of seclusion, accompanied by thought and examination. He does not pursue that object, does not develop and cultivate it, does not focus, on it well.

‘It occurs to him: ‘With the subsiding of thought and examination, I should enter and dwell in the second jhana …’ But he cannot enter and dwell in the second jhana … Then it occurs to him: ‘Secluded from sensual pleasures, secluded

from unwholesome states, I should enter and dwell in the first jhana …’ But he cannot enter and dwell in the first jhana … This is called a bhikkhu who has dropped away from both, fallen away from both. He is just like that mountain-dwelling cow that was foolish, incompetent, inexperienced, and unskilled

in walking on rough mountains.

1. – Ví như, này các Tỷ-kheo, một con bò cái sống ở rừng núi, ngu si, không thông minh, không biết đồng ruộng, không thiện xảo đi đến các núi non hiểm trở. Nó suy nghĩ: “Ta hãy đi đến phương hướng trước kia chưa đi, ta hãy ăn cỏ trước kia chưa được ăn, ta sẽ uống nước trước kia chưa được uống”, và con bò cái ấy đã giơ chân sau lên, trước khi nó khéo đặt một cách tốt đẹp bàn chân trước, và nó không có thể đi đến phương hướng trước kia chưa đi, không có thể ăn cỏ trước kia chưa được ăn, và không có thể uống nước trước kia chưa được uống. Tại chỗ mà trước kia nó đặt chân, nó nghĩ: “Ta hãy đi đến phương hướng trước kia chưa đi, ta hãy ăn cỏ trước kia chưa ăn, ta sẽ uống nước trước kia chưa uống”, nó không có thể trở lui chỗ ấy một cách an toàn. Vì sao? Ở đây, này các Tỷ-kheo, vì con bò cái ấy sống ở rừng núi, ngu si, không thông minh, không biết chỗ đồng ruộng, không thiện xảo đi đến các núi con hiểm trở. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, ở đây có một số Tỷ-kheo ngu si, không thông minh, không biết chỗ đồng ruộng, không thiện xảo, ly dục, ly ác pháp… chứng và trú Thiền thứ nhất. Vị ấy không thực hành, không tu tập tướng ấy không làm cho sung mãn, không trú một cách khéo trú, vị ấy lại suy nghĩ: “Ta hãy diệt tầm và tứ… chứng và trú Thiền thứ hai”. Vị ấy không có thể diệt các tầm và tứ… không có thể chứng và trú Thiền thứ hai. Dầu cho vị ấy có suy nghĩ: “Ta hãy ly dục… chứng và an trú Thiền thứ nhất”, vị ấy cũng không thể ly dục… chứng đạt và an trú Thiền thứ nhất. Này các Tỷ-kheo, đây gọi là Tỷ-kheo rơi vào cả hai phía, đọa vào cả hai phía, ví như con bò cái ấy sống ở rừng núi, ngu si , không thông minh, không biết chỗ đồng ruộng, không thiện xảo đi đến các núi non hiểm trở.

 

2. “Suppose, bhikkhus, there were a mountain-dwelling cow that was wise, competent, experienced, and skilled in walking on rough mountains. It might occur to her: I should go to a region where I have never gone before, eat grass that I have never eaten before, drink water that I have never drunk before.’

When setting down a front foot, she would firmly plant it, and only then lift up a hind foot. She would go to a region where she had never gone before, eat grass that she had never eaten before, drink water that she had never drunk before; and she would return safely to the region where she was staying when it

occurred to her: I should go to a region where I have never gone before, eat grass that I have never eaten before, drink water that I have never drunk before.’ For what reason? Because that mountain-dwelling cow was wise, competent, experienced, and skilled in walking on rough mountains.

(1) “So too, some bhikkhu here is wise, competent, experienced, and skilled when, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, he enters and dwells in the first jhana … He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(2) “It occurs to him: ‘With the subsiding of thought and examination, I should enter and dwell in the second jhana ….’ Not injuring the second jhana, with the subsiding of thought and examination he enters and dwells in the second jhana …. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(3) “Then it occurs to him: ‘With the fading away as well of rapture … I should enter and dwell in the third jhana ….’ Not injuring the third jhana, with the fading away as well of rapture he enters and dwells in the third jhana …. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(4) “Then it occurs to him: ‘With the abandoning of pleasure and pain … I should enter and dwell in the fourth jhana ….’ Not injuring the fourth jhana, with the abandoning of pleasure and pain …. he enters and dwells in the fourth jhana …. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(5) “Then it occurs to him: ‘With the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] “space is infinite,” I should enter and dwell in the base of the infinity of space.’ Not injuring the base of the infinity of space, with the complete surmounting of perceptions of forms … he enters and dwells in the base of the infinity of space. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(6) “Then it occurs to him: ‘With the complete surmounting of the base of the infinity of space, [perceiving] “consciousness is infinite,’ I should enter and dwell in the base of the infinity of consciousness.’ Not injuring the base of the infinity of consciousness, with the complete surmounting of the base of the infinity of space … he enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(7) “Then it occurs to him: ‘With the complete surmounting of the base of the infinity of consciousness, [perceiving] “there is nothing,” I should enter and dwell in the base of nothingness.’ Not injuring the base of nothingness, with the complete surmounting of the base of the infinity of consciousness … he enters and dwells in the base of nothingness. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(8) “Then it occurs to him: ‘With the complete surmounting of the base of nothingness, I should enter and dwell in the base of neither-perception-nor-non-perception.’ Not injuring the base of neither-perception-nor-non-perception, with the complete surmounting of the base of nothingness, he enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception. He pursues that object, develops and cultivates it, and focuses on it well.

(9) “Then it occurs to him: ‘With the complete surmounting of the base of neither-perception-nor-non-perception, I should enter and dwell in the cessation of perception and feeling.’ Not injuring the cessation of perception and feeling, with the complete surmounting of the base of neither-perception-nor-nonperception, he enters and dwells in the cessation of perception and feeling.

2. Ví như, này các Tỷ-kheo, một con bò cái sống ở rừng núi, hiền trí, thông minh, biết đồng ruộng, biết thiện xảo đi đến các núi non hiểm trở. Nó suy nghĩ: “Ta hãy đi đến phương hướng trước kia chưa đi, ta hãy ăn cỏ trước kia chưa được ăn, ta sẽ uống nước trước kia chưa được uống”, và con bò cái ấy, sau khi nó khéo đặt một cách tốt đẹp bàn chân trước rồi giơ chân sau lên, và nó có thể đi đến phương hướng trước kia chưa đi, ăn cỏ trước kia chưa được ăn, và uống nước trước kia chưa được uống. Tại chỗ mà trước kia nó đặt chân, nó nghĩ: “Ta hãy đi đến phương hướng trước kia chưa đi, ta hãy ăn cỏ trước kia chưa ăn, ta sẽ uống nước trước kia chưa uống”, nó có thể trở lui chỗ ấy một cách an toàn. Vì sao? Ở đây, này các Tỷ-kheo, vì con bò cái ấy sống ở rừng núi, hiền trí, thông minh, biết chỗ đồng ruộng, thiện xảo đi đến các núi non hiểm trở. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, ở đây có một số Tỷ-kheo hiền trí, thông minh, biết chỗ đồng ruộng, biết thiện xảo, ly dục, ly ác pháp… có thể chứng và trú Thiền thứ nhất. Vị ấy thực hành, tu tập làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy lại suy nghĩ: “Ta hãy diệt tầm và tứ… chứng và trú Thiền thứ hai”. Vị ấy không lẫn lộn Thiền thứ hai, diệt các tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai. Vị ấy thực hành, tu tập, làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy ly hỷ… chứng đạt và an trú Thiền thứ ba”. Vị ấy thực hành, tu tập, làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy đoạn lạc, đoạn khổ… chứng đạt và an trú Thiền thứ tư”. Vị ấy không lẫn lộn Thiền thứ tư, đoạn lạc, đoạn khổ… chứng và an trú Thiền thứ tư. Vị ấy thực hành, tu tập, làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt”, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Vị ấy không lẫn lộn Không vô biên xứ, vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn… không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Vị ấy thực hành, tu tập, làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn”, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ. Vị ấy không lẫn lộn Thức vô biên xứ, vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ. Vị ấy thực hành, tu tập làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn”, biết rằng “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ. Vị ấy không lẫn lộn Vô sở hữu xứ, vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ. Vị ấy thực hành, tu tập làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn”, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Vị ấy không lẫn lộn Phi tưởng phi phi tưởng xứ, vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Vị ấy thực hành, tu tập làm cho sung mãn tướng ấy, trú một cách khéo trú. Vị ấy suy nghĩ: “Ta hãy vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định”. Vị ấy không lẫn lộn Diệt thọ tưởng định, vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định.

 

3. “When, bhikkhus, a bhikkhu enters and emerges from each of these meditative attainments, his mind becomes malleable and wieldy. With the mind malleable, and wieldy, his concentration becomes measureless and well developed. With measureless, well-developed concentration, whatever state realizable by direct knowledge he inclines his mind toward to realize by direct knowledge, he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: ‘May I wield the various kinds of psychic potency: having been one, may I become many … [here and below in full as at 6:2] … may I exercise mastery with the body as far as the brahma world,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: ‘May I, with the divine ear element, which is purified and surpasses the human, hear both kinds of sounds, the divine and human, those that are far as well as near,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: ‘May I understand the minds of other beings and persons, having encompassed them with my own mind.

May I understand … an unliberated mind as unliberated,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: “May I recollect my manifold past abodes … with their aspects and details,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: ‘May I, with the divine eye, which is purified and surpasses the human, see beings passing away and being reborn … and understand how beings fare in accordance with their kamma,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.

“If he wishes: ‘May I, with the destruction of the taints, in this very life enter and dwell in the taintless liberation of mind, liberation by wisdom, having realized it for myself with direct knowledge,’ he is capable of realizing it, there being a suitable basis.”

3. Này các Tỷ-kheo, khi nào Tỷ-kheo nhập vào và xuất ra khỏi Thiền chứng ấy, tâm vị ấy trở thành nhu nhuyến, kham nhậm. Với tâm nhu nhuyến kham nhậm, định được khéo tu tập, trở thành vô lượng. Vị ấy với định vô lượng khéo tu tập, tùy theo pháp gì, pháp gì cần được chứng ngộ với thắng trí, vị ấy hướng tâm về sự chứng ngộ với thắng trí. Tại đấy, tại đấy, vị ấy có được khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu muốn, vị ấy có thể chứng đắc nhiều loại thần thông, một thân có thể trở thành nhiều thân… với thân có thể đạt đến cõi Phạm thiên. Tại đấy, tại đấy, vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu muốn, vị ấy có thể chứng đắc Thiên nhĩ thông… Tại đấy, tại đấy, vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu muốn, vị ấy có thể chứng Tha tâm thông, với tâm của mình biết được tâm của các loại chúng sanh và các loại hữu tình: Tâm có tham biết là tâm có tham, tâm không tham biết là tâm không tham… tâm giải thoát biết là tâm giải thoát. Tại đấy, tại đấy, vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu muốn, vị ấy có thể: ‘Ta sẽ nhớ lại nhiều đời sống quá khứ, như một đời, hai đời… có thể nhớ được nhiều đời quá khứ, với các nét đại cương và các chi tiết”. Tại đấy, tại đấy vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu vị ấy muốn, vị ấy với Thiên nhãn thuần tịnh siêu nhân… “Ta có thể rõ biết các loài hữu tình theo nghiệp lực của chúng”. Tại đấy, tại đấy, vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào. Nếu muốn, vị ấy có thể, do đoạn tận các lậu hoặc… sau khi chứng ngộ, chứng đạt, vị ấy an trú. Tại đấy, tại đấy, vị ấy có khả năng chứng đạt được, dầu thuộc loại xứ nào.

 

36 (5) Jhana – [(V) (36) Thiền]

 

1. (1) “Bhikkhus, I say that the destruction of the taints occurs in dependence on the first jhana. (2) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the second jhana. (3) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the third jhana. (4) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the fourth jhana. (5) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of the infinity of space. (6) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence oh the base of the infinity of consciousness. (7) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of nothingness. (8) I say that

the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of neither-perception-nor-non-perception. (9) I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the cessation of perception and feeling.

1. – Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ nơi sơ Thiền, các lậu hoặc được diệt tận”. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào Thiền thứ hai, các lậu hoặc được diệt tận”. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng” Y chỉ vào Thiền thứ ba, các lậu hoặc được diệt tận”. “. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng” Y chỉ vào Thiền thứ tư, các lậu hoặc được diệt tận”. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào không vô biên xứ… y chỉ vào Thức vô biên xứ… y chỉ vào Vô sở hữu xứ… Ta nói rằng: “Y chỉ vào Phi tưởng phi phi tưởng xứ, các lậu hoặc được đoạn tận”.

(1) “When it was said: ‘Bhikkhus, I say that the destruction of the taints occurs in dependence on the first jhana,’ for what reason was this said?

Here, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana … He considers whatever phenomena exist there pertaining to form, feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent,

suffering, an illness, a boil, a dart, misery, affliction, alien, disintegrating, empty, and non-self. He turns his mind away from those phenomena and directs it to the deathless element thus: ‘This is peaceful, this is sublime, that is, the stilling of all activities, the relinquishing of all acquisitions, the destruction of craving, dispassion, cessation, nibbana.’ If he is firm in this, he attains the destruction of the taints. But if he does not attain the destruction of the taints because of that lust for the Dhamma, because of that delight in the Dhamma, then, with the utter destruction of the five lower fetters, he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world.

“Just as an archer or an archer’s apprentice undergoes training on a straw man or a heap of clay, and then at a later time becomes a long-distance shooter, a sharp-shooter, one who splits a great body.

So too, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana. He considers whatever phenomena exist there pertaining to form, feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent … he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world.

“When it was said: “Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occur in dependence on the first jhana,’ it is because of this that this was said.

2. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào sơ Thiền, các lậu hoặc được đoạn tận”, như vậy được nói đến. Do duyên gì, được nói đến như vậy?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo ly dục… chứng và trú sơ Thiền. Vị ấy, ở đây đối với cái gì thuộc về sắc, thuộc về thọ, thuộc về tưởng, thuộc về hành, thuộc về thức, các pháp ấy, vị ấy tùy quán là vô thường, là khổ, là bệnh, là mụt nhọt, là mũi tên, là va chạm, là tật bệnh, là khách lạ, là biến hoại, là trống không, là vô ngã. Vị ấy tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, sau khi tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, vị ấy hướng dẫn đến giới bất tử: “Ðây là tịch tịnh, đây là thù thắng, tức là sự chỉ tức tất cả hành, sự từ bỏ tất cả sanh y, sự diệt tận khát ái, ly tham, đoạn diệt, Niết-bàn”. Vị ấy trú ở đây, đạt đến sự diệt tận các lậu hoặc, nếu không diệt tận các lậu hoặc, với pháp ái ấy, với pháp hỷ ấy, do đoạn diệt năm hạ phần kiết sử, là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa. Ví như người bắn cung, hay đệ tử người bắn cung tập bắn trên một hình nộm bằng cỏ hay trên đống đất sét, rồi người ấy có thể trở thành một người bắn xa, bắn nhanh, bắn thủng qua vật dày lớn.

Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Vị ấy ở đây, đối với cái gì thuộc về sắc, thuộc về thọ, thuộc về tưởng, thuộc về hành, thuộc về thức, các pháp ấy, vị ấy tùy quán là vô thường, là khổ, là bệnh, là mụt nhọt, là mũi tên, là va chạm, là tật bệnh, là khách lạ, là biến hoại, là trống không, là vô ngã. Vị ấy tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, sau khi tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, vị ấy hướng dẫn đến giới bất tử: “Ðây là tịch tịnh, đây là thù thắng, tức là sự chỉ tức tất cả hành, sự từ bỏ tất cả sanh y, sự diệt tận khát ái, ly tham, đoạn diệt, Niết-bàn”. Vị ấy trú ở đây, đạt đến sự diệt tận các lậu hoặc. Nếu không diệt tận các lậu hoặc, với pháp ái ấy, với pháp hỷ ấy, do đoạn tận năm hạ phần kiết sử, vị ấy là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa.

Này các Tỷ-kheo, Ta nói y chỉ vào sơ Thiền, các lậu hoặc được đoạn tận, như vậy được nói đến. Do duyên này, được nói đến.

 

3-4. (2)- (4) “When it was said: “Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the second jhana … the third jhana … the fourth jhana … ‘”When it was said: “Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the fourth jhana,’ it is because of this that this was said.

(5) “”When it was said: “Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of the infinity of space,’ for what reason was this said? Here, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention

to perceptions of diversity, [perceiving] “space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. He considers whatever phenomena exist there pertaining to feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent, suffering, an illness, a boil, a dart, misery,

affliction, alien, disintegrating, empty, and non-self. He turns his mind away from those phenomena and directs it to the deathless element thus: ‘This is peaceful, this is sublime, that is, the stilling of all activities, the relinquishing of all acquisitions, the destruction of craving, dispassion, cessation, nibbana.’ If he

is firm in this, he attains the destruction of the taints. But if he does not attain the destruction of the taints because of that lust for the Dhamma, because of that delight in the Dhamma, then, with the utter destruction of the five lower fetters, he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world. “Just as an archer or an archer’s apprentice undergoes training on a straw man or a heap of clay, and then at a later time becomes a long-distance shooter, a sharp-shooter, one who splits a great body. So too, with the complete surmounting of perceptions of forms … a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. He considers whatever phenomena exist there pertaining to feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent … But if he does not attain the

destruction of the taints … he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world.

“When it was said: ‘Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of the infinity of space,’it is because of this that this was said.

3. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng y chỉ Thiền thứ hai… y chỉ Thiền thứ ba… y chỉ Thiền thứ tư, các lậu hoặc được đoạn tận, như vậy được nói đến. Do duyên gì được nói đến?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo do đoạn tận lạc, đoạn tận khổ, chấm dứt hỷ ưu đã cảm thọ từ trước, chứng đạt và an trú Thiền thứ tư, không khổ, không lạc, xả niệm, thanh tịnh. Vị ấy ở đây, đối với cái gì thuộc về sắc, thuộc về thọ, thuộc về tưởng, thuộc về hành, thuộc về thức, các pháp ấy, vị ấy tùy quán là vô thường, là khổ, là bệnh, là mụt nhọt, là mũi tên, là va chạm, là tật bệnh, là khách lạ, là biến hoại, là trống không, là vô ngã. Vị ấy tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, sau khi tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, vị ấy hướng dẫn đến giới bất tử: “Ðây là tịch tịnh, đây là thù thắng, tức là sự chỉ tức tất cả hành, sự từ bỏ tất cả sanh y, sự diệt tận khát ái, ly tham, đoạn diệt, Niết-bàn”. Vị ấy trú ở đây, đạt đến sự diệt tận các lậu hoặc. Nếu không diệt tận các lậu hoặc, với pháp ái ấy, với pháp hỷ ấy, do đoạn diệt năm hạ phần kiết sử, là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa. Ví như người bắn cung, hay đệ tử người bắn cung tập bắn trên một hình nộm bằng cỏ hay trên đống đất sét, rồi người ấy có thể trở thành một người bắn xa, bắn nhanh, bắn thủng qua vật dày lớn. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo do đoạn tận lạc… chứng đạt và an trú sơ Thiền… thứ tư. Vị ấy ở đây, đối với cái gì thuộc về sắc, thuộc về thọ, thuộc về tưởng, thuộc về hành, thuộc về thức, các pháp ấy, vị ấy tùy quán là vô thường, là khổ, là bệnh, là mụt nhọt, là mũi tên, là va chạm, là tật bệnh, là khách lạ, là biến hoại, là trống không, là vô ngã. Vị ấy tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy, sau khi tránh né tâm mình khỏi những pháp ấy. Sau khi tránh né tâm khỏi những pháp ấy, vị ấy hướng dẫn đến giới bất tử: “Ðây là tịch tịnh, đây là thù thắng, tức là sự chỉ tức tất cả hành, sự từ bỏ tất cả sanh y, sự diệt tận khát ái, ly tham, đoạn diệt, Niết-bàn”. Vị ấy trú ở đây, đạt đến sự diệt tận các lậu hoặc. Nếu không diệt tận các lậu hoặc, với pháp ái ấy, với pháp hỷ ấy, do đoạn tận năm hạ phần kiết sử, vị ấy là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa.

Này các Tỷ-kheo, Ta nói y chỉ vào sơ Thiền, thứ hai… thứ tư, các lậu hoặc được đoạn tận, như vậy được nói đến. Do duyên này, được nói đến.

4. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào Không vô biên xứ Thiền, các lậu hoặc được đoạn tận, được nói đến như vậy. Do duyên gì được nói đến như vậy?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, vượt khỏi các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý đến tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Vị ấy ở đây, đối với cái gì thuộc về thọ, thuộc về tưởng, thuộc về hành… vị ấy… do đoạn tận năm hạ phần kiết sử, là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa.

Này các Tỷ-kheo, ta nói rằng: “Y chỉ vào Không vô biên xứ, các lậu hoặc được đoạn tận”, như vậy được nói đến. Do duyên này, được nói đến.

 

5. (6) – (7) “When it was said: ‘Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of the infinity of consciousness … the base of nothingness,’ for what reason was this said?

Here, with the complete surmounting of the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. He considers whatever phenomena exist there pertaining

to feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent But if he does not attain the destruction of the taints … he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world. “Just as an archer or an archer’s apprentice undergoes training

on a straw man or a heap of clay, and then at a later time becomes a long-distance shooter, a sharp-shooter, one who splits a great body. So too, with the complete surmounting of the base of the infinity of consciousness … a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. He considers whatever phenomena exist there pertaining to feeling, perception, volitional activities, and consciousness as impermanent … But if he does not attain the destruction of the taints … he becomes one of spontaneous birth, due to attain final nibbana there without ever returning from that world.

“When it was said: ‘Bhikkhus, I say that the destruction of the taints also occurs in dependence on the base of nothingness,’ it is because of this that this was said.

(8) – (9) “Thus, bhikkhus, there is penetration to final knowledge as far as meditative attainments accompanied by perception reach. But these two bases – the base of neither-perception-nor-non-perception and the cessation of perception and feeling – I say are to be described by meditative bhikkhus skilled in attainments and skilled in emerging from attainments after they have

attained them and emerged from them,”

5. Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào Thức vô biên xứ… y chỉ vào Vô sở hữu xứ… các lậu hoặc được đoạn diệt”, được nói đến như vậy. Do duyên gì được nói đến như vậy?

Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ. Vị ấy ở đây, đối với cái gì thuộc về thọ, thuộc về tưởng… vị ấy… do đoạn tận năm hạ phần kiết sử, là vị hóa sanh, tại đấy chứng được Niết-bàn, không còn trở lui thế giới này nữa.

Này các Tỷ-kheo, Ta nói rằng: “Y chỉ vào Vô sở hữu xứ, các lậu hoặc được đoạn diệt”, được nói đến như vậy. Do duyên này, được nói đến.

Như vậy, xa cho đến các tưởng Thiền chứng, cho đến như vậy, cần phải lấy trí để thể nhập. Lại nữa, này các Tỷ-kheo, các xứ này, như Phi tưởng phi phi tưởng Thiền chứng và Diệt thọ tưởng là những xứ, các Tỷ-kheo Thiền quán, khéo léo chứng nhập, khéo léo khởi xuất thiền chứng. Ta nói rằng: “Sau khi chứng nhập và khởi xuất, các xứ ấy cần phải được chơn chánh làm cho biết rõ”.

 

37 (6) Ananda – [(VI) (37) Tôn Giả Ananda]

 

1. On one occasion, the Venerable Ananda was dwelling at Kosambi in Ghosita’s Park. There the Venerable Ananda addressed the bhikkhus: “Friends, bhikkhus!”

– “Friend!” those bhikkhus replied. The Venerable Ananda said this:

2. “It’s astounding and amazing, friends, that the Blessed One, the Arahant, the Perfectly Enlightened One, who knows and sees, has discovered the achievement of an opening in the midst of confinement: for the purification of beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the passing away

of pain and dejection, for the achievement of the method, for the realization of nibbana. (1) The eye itself as well as those forms will actually be present, and yet one will not experience that base. (2) The ear itself as well as those sounds will actually be present, and yet one will not experience that base. (3) The nose itself as well as those odors will actually be present, and yet one will not experience that base. (4) The tongue itself as well as those tastes will actually be present, and yet one will not experience that base. (5) The body itself as well as

those tactile objects will actually be present, and yet one will not experience that base.”

1. Như vầy tôi nghe:

Một thời, Tôn giả Ananda trú ở Kosambi, tại khu vườn Ghosita. Tại đấy, Tôn giả Ananda bảo các Tỷ-kheo:

– Này chư Hiền Tỷ-kheo.

– Vâng, thưa Hiền giả.

Các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Tôn giả Ananda. Tôn giả Ananda nói như sau:

2. – Thật vi diệu thay, thưa các Hiền giả! Thật hi hữu thay, thưa các Hiền giả, như thế nào là con đường thoát ly, thoát khỏi sự trói buộc, được Thế Tôn, bậc Trí giả, bậc Kiến giả, bậc A-la-hán, Chánh Ðẳng Giác tùy giác để các loài hữu tình được thanh tịnh, vượt khỏi sầu bi, chấm dứt khổ ưu, đạt được chánh lý, giác ngộ Niết-bàn. Ðây sẽ chỉ có mắt, chớ không có cảm thọ các sắc ấy và các xứ ấy; đây chỉ có tai, chớ không có cảm thọ các tiếng ấy và các xứ ấy; đây chỉ có mũi chớ không có cảm thọ các hương ấy và các xứ ấy; đây chỉ có lưỡi, chớ không có cảm thọ các vị ấy và các xứ ấy; đây chỉ có thân, chớ không có cảm thọ các xúc ấy và các xứ ấy.

 

3. When this was said, the Venerable Udayi said this to the Venerable Ananda:

– “Is it, friend Ananda, while one is actually percipient or while one is non-percipient that one does not experience that base? “

– “It is, friend, while one is actually percipient that one does not experience that base, not while one is non-percipient.”

“But, friend, of what is one percipient when one does not experience that base?”

3. Khi được nói vậy, Tôn giả Udàyi nói với Tôn giả Ananda:

– Này Hiền giả Ananda, người không cảm thọ xứ ấy, người ấy có tưởng hay không có tưởng?

– Này Hiền giả, người không cảm thọ xứ ấy, người ấy có tưởng, không phải không có tưởng.

Nhưng thưa Hiền giả, người không cảm thọ xứ ấy, người ấy tưởng cái gì?

 

4. (6) “Here, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. When one is thus percipient one does not experience that base.
5. – Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Này Hiền giả, vị ấy có tưởng như vậy, nhưng không cảm thọ xứ ấy.

 

5. (7) “Again, friend, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. When one is thus percipient one does not experience that base.
6. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt khỏi Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ. Này Hiền giả, vị ấy có tưởng như vậy, nhưng không cảm thọ xứ ấy.

 

6. (8) “Again, friend, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. When one is thus percipient one does not experience that base.
7. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt khỏi Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ. Này Hiền giả, vị ấy có tưởng như vậy, nhưng không cảm thọ xứ ấy.

 

7. “Once, friend, I was dwelling at Saketa in the deer park at Anjana Grove. Then the bhikkhuni Jatilagahiya approached me, paid homage to me, stood to one side, and said:

– ‘Bhante Ananda, the concentration that does not lean forward and does not bend back, and that is not reined in and checked by forcefully suppressing [the defilements] – by being liberated, it is steady; by being steady, it is content; by being content, one is not agitated.  Bhante Ananda, what did the Blessed One

say this concentration has as its fruit?’

(9) “When she asked me this, I replied: ‘Sister, the concentration that does not lean forward and does not bend back, and that is not reined in and checked by forcefully suppressing [the defilements] – by being liberated, it is steady; by being steady, it is content; by being content, one is not agitated. The Blessed

One said this concentration has final knowledge as its fruit.’

When one is thus percipient too, friend, one does not experience that base.”

7. Này Hiền giả, một thời tôi sống ở Sàketa, rừng Anjanavana tại vườn nai. Rồi này Hiền giả, có một Tỷ-kheo-ni ở Jatilàgàha đến tôi, đảnh lễ tôi và đứng một bên. Ðứng một bên, này các Hiền giả, Tỷ-kheo-ni ở Jatilàgàha thưa với tôi:

– Thưa Tôn giả Ananda, Thiền định này không thiên tà dục, không dưỡng hận tâm; trong ấy, sự chế ngự không phải do hữu hành nhiếp phục, nhờ giải thoát, được vững chắc, nhờ vững chắc, được tri túc; nhờ tri túc, không có âu lo. Thưa Tôn giả Ananda , Thiền định này được Thế Tôn dạy, có quả gì?”

Ðược nói vậy, này Hiền giả, tôi nói với Tỷ-kheo-ni ở Jatilàgàha như sau: “- Thưa Chị, Thiền định này không thiên tà dục, không dưỡng hận tâm; trong ấy, sự chế ngự không phải do hữu hành nhiếp phục, nhờ giải thoát được vững chắc; nhờ vững chắc, được tri túc; nhờ tri túc, không có âu lo… Này Chị, Thiền định này được chánh trí là quả”.

Thế Tôn nói như vậy, này Hiền giả, vị ấy có những tưởng như vậy, nhưng không cảm thọ xứ ấy.

 

38 (7) The Brahmins – [(VII) (38) Các Bà-La-Môn]

 

1. Then two brahmin cosmologists approached the Blessed One and exchanged greetings with him. When they had concluded their greetings and cordial talk, they sat down to one side and said to him:
2. “Master Gotama, Purana Kassapa claims to be all-knowing and all-seeing and to have all-embracing knowledge and vision: ‘Whether I am walking, standing, sleeping, or awake, knowledge and vision are constantly and continuously present to me.’ He says thus: ‘With infinite knowledge, I dwell knowing and seeing the world to be infinite.’ But Nigantha Nataputta also claims to be all-knowing and all-seeing and to have all-embracing knowledge and vision: “Whether I am walking, standing, sleeping, and awake, knowledge and vision are constantly and continuously present to me.’ He says thus: “With infinite knowledge, I dwell knowing and seeing the world to be finite.’ When these, two claimants to knowledge make claims that are mutually contradictory, who speaks truthfully and who falsely?”
3. Rồi hai vị Thuận thế Bà-la-môn đi đến Thế Tôn, sau khi đến, nói lên với Thế Tôn những lời chào đón hỏi thăm, sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, các Bà-la-môn ấy thưa với Thế Tôn:
4. – Thưa Tôn giả Gotama, Pùrana Kassapa, bậc toàn tri, toàn kiến, tự nhận mình là có tri kiến toàn bộ không dư, nói rằng: “Khi ta đi, ta đứng , ta ngủ, ta thức, tri kiến được an trú liên tục thường hằng”. Vị ấy nói như sau: “Với trí vô biên, ta sống, biết và thấy thế giới hữu biên”. Thưa Tôn giả Gotama, Nigantha Nàtaputta, bậc toàn tri, toàn kiến, tự nhận mình là có tri kiến toàn bộ không dư, nói rằng: “Khi ta đi, ta đứng , ta ngủ, ta thức, tri kiến được an trú liên tục thường hằng”. Vị ấy nói như sau: “Với trí hữu biên, ta sống, biết và thấy thế giới hữu biên”. Thưa Tôn giả Gotama, giữa hai bậc tuyên bố về trí này, giữa hai lời tuyên bố mâu thuẫn này, ai nói đúng sự thật, ai nói láo?

 

3. “Enough, brahmins, let this be: “When these two claimants to knowledge make claims that are mutually contradictory, who speaks truthfully and who falsely?’

I will teach you the Dhamma. Listen and attend closely. I will speak.”

– “Yes, sir,” those brahmins replied. The Blessed One said this:

3. – Thôi vừa rồi, này các Bà-la-môn, hãy dừng lại ở đây: “Giữa hai bậc tuyên bố về trí này, giữa hai lời tuyên bố mâu thuẫn này, ai nói đúng sự thật, ai nói láo?”

Này các Bà-la-môn, Ta sẽ thuyết pháp cho các Ông, hãy nghe và khéo tác ý, Ta sẽ nói.

– Thưa vâng, Tôn giả.

Các Bà-la-môn ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau:

 

4. “Suppose, brahmins, there were four men standing in the four quarters possessing supreme movement and speed and a supreme stride. Their speed wras like that of a light arrow easily shot by a firm-bowed archer – one trained, skillful, and experienced – across the shadow of a palmyra tree. Their stride was such that it could reach from the eastern ocean to the western ocean. Then the person standing in the eastern quarter would say thus: ‘I will reach the end of the world by traveling.’ Having a life span of a hundred years, living for a hundred years, he might travel for a hundred years without pausing except to eat, drink, chew, and taste, to defecate and urinate, and to dispel fatigue with sleep; yet he would die along the way without having reached the end of the world. Then the person standing in the western quarter would say thus … the

person standing in the northern quarter would say thus … the person standing in the southern quarter would say thus: “I will reach the end of the world by traveling.’ Having a life span of a hundred years, living for a hundred years, he might travel for a hundred years without pausing except to eat, drink, chew,

and taste, to defecate and urinate, and to dispel fatigue with sleep; yet he would die along the way without having reached the end of the world. For what reason? I say, brahmins, that by this kind of running one cannot know, see, or reach the end of the world. And yet I say that without having reached the end

of the world there is no making an end of suffering.

4. – Này các Bà-la-môn, ví như bốn người đàn ông đứng bốn phương, đầy đủ với bước đi, với tốc lực tối thắng, với bước chân dài tối thắng. Họ đầy đủ tốc lực như sau: Ví như một người cầm cung, điêu luyện khéo được huấn luyện với bàn tay thiện xảo, bách phát bách trúng, có thể bắn một cách nhẹ nhàng một mũi tên ngang qua bóng của cây tàla. Như vậy là tốc lực của họ. Còn bước chân dài của họ, thời như sau: từ biển phía Ðông đến biển phía Tây. Rồi người đứng ở phương Ðông nói như sau: “Ta sẽ đi và đạt đến tận cùng của thế giới”. Dầu cho tuổi thọ của người này là một trăm năm, và người ấy sống một trăm năm, và bước đi trong một trăm năm – trừ khi người ấy ăn, người ấy uống, người ấy nhai, người ấy nếm, trừ khi người ấy đi đại tiện tiểu tiện, trừ khi người ấy ngủ để lấy lại sức, người ấy sẽ chết trước khi người ấy đạt đến tận cùng của thế giới”. Rồi người đứng ở phương Tây… rồi người đứng ở phương Bắc… rồi người đứng ở phương Nam nói như sau: “Ta sẽ đi và đạt đến tận cùng của thế giới”. Dầu cho tuổi thọ… người ấy sẽ chết trước khi người ấy đạt đến tận cùng của thế giới”. Vì cớ sao? Này các Bà-la-môn, Ta nói rằng, không phải với sức chạy như vậy, có thể biết được, có thể thấy được, có thể đạt được tận cùng thế giới. Này các Bà-la-môn, Ta nói rằng nếu không đạt được tận cùng thế giới, thời không thể chấm dứt đau khổ ở đời.

 

5. “These five objects of sensual pleasure, brahmins, are called ‘the world’ in the Noble One’s discipline. What five?
6. Này các Bà-la-môn, năm dục trưởng dưởng này được gọi là thế giới trong Luật của bậc Thánh. Thế nào là năm?

 

6. Forms cognizable by the eye that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing; sounds cognizable by the ear … odors cognizable by the nose … tastes cognizable by the tongue … tactile objects cognizable by the body that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing. These five objects of sensual pleasure are called ‘the world’ in the Noble One’s discipline.
7. Các sắc do con mắt nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn. Các tiếng do tai nhận thức… các hương do mũi nhận thức… các vị do lưỡi nhận thức… các xúc do thân nhận thức khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn.

Này Bà-la-môn, năm dục trưởng dưỡng này được gọi là thế giới trong Luật của bậc Thánh.

 

7. (1) “Here, brahmins, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. This is called a bhikkhu who, having come to the end of the world, dwells at the end of the world. Others say thus of him: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’ I also say thus: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’
8. Ở đây, này các Bà-la-môn, Tỷ-kheo ly các dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Này các Bà-la-môn, Tỷ-kheo này được gọi là vị đã đến tận cùng thế giới, và sống trong tận cùng thế giới. Nhưng các người khác nói về vị ấy như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa thoát ly khỏi thế gian”. Này các Bà-la-môn, Ta cũng nói như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa thoát ly khỏi thế gian”.

 

8. (2) – (4) “Again, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana …. This is called a bhikkhu who, having come to the end of the world, dwells at the end of the world. Others say thus of him: ‘He, too, is included in the world;

he, too, is not yet released from the world.’ I also say thus: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’

8. Lại nữa, này các Bà-la-môn, Tỷ-kheo diệt các tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai… Thiền thứ ba… Thiền thứ tư. Này các Bà-la-môn, đây gọi là Tỷ-kheo sau khi đến tận cùng thế giới, trú trong tận cùng thế giới. Nhưng các người khác nói về vị ấy như sau: “Vị này còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”. Này các Bà-la-môn, Ta cũng nói như sau: “Vị này còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”.

 

9. (5) “Again, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. This is called a bhikkhu who, having come to the end of the world, dwells at the end of the world. Others say thus of him: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’ I also say thus: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’
10. Lại nữa, này các Bà-la-môn, Tỷ-kheo vượt qua khỏi các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các đối ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Này các Bà-la-môn, đây gọi là Tỷ-kheo sau khi đến tận cùng thế giới, trú trong tận cùng thế giới. Nhưng các người khác, nói về vị ấy như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”. Này các Bà-la-môn, Ta cũng nói như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”.

 

10. (6) – (8) “Again, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness …. By completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters

and dwells in the base of nothingness …. By completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception. This is called a bhikkhu who, having come to the end of the world, dwells at the end of the world. Others say thus of him: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’ I also say thus: ‘He, too, is included in the world; he, too, is not yet released from the world.’

10. Lại nữa, này các Bà-la-môn, Tỷ-kheo vượt qua khỏi Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ… Sau khi vượt khỏi Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ… Sau khi vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Này các Bà-la-môn, đây gọi là Tỷ-kheo sau khi đến tận cùng thế giới, trú trong tận cùng thế giới. Nhưng các người khác, nói về vị ấy như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”. Này các Bà-la-môn, Ta cũng nói như sau: “Vị này vẫn còn bị hạn chế trong thế giới, vị này chưa xuất ly khỏi thế gian”.

 

11. (9) “Again, by completely, surmounting the base of neither-perception-

nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. This is called a bhikkhu who, having come to the end of the world, dwells at the end of the world, one who has crossed over attachment to the world.”

11. Lại các Bà-la-môn, Tỷ-kheo vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định, thời sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận. Này các Bà-la-môn, đây gọi là Tỷ-kheo sau khi đến tận cùng thế giới, trú trong tận cùng thế giới. Vị này đã vượt khỏi sự triền phược của thế giới.

 

39 (8) The Devas – [(VIII) (39) Chư Thiên]

 

1. “Bhikkhus, in the past a battle was fought between the devas and the asuras: In that battle, the asuras were victorious and the devas were defeated. Defeated, the devas fled north, pursued by the asuras. Then it occurred to the devas: ‘The asuras are still pursuing us. Let’s engage them in battle a second time.’
2. – Thuở xưa, này các Tỷ-kheo, có trận chiến kịch liệt giữa chư Thiên và các loài Asurà. Trong trận chiến này, này các Tỷ-kheo, các Asurà thắng, chư Thiên bị bại trận. Chư Thiên thất trận bỏ chạy, các Asurà mặt hướng về phía Bắc đuổi theo. Rồi này các Tỷ-kheo, chư Thiên suy nghĩ sau: “Các Asurà đang đuổi theo. Vậy chúng ta hãy đánh một trận thứ hai với các Asurà”.

 

2. A second time the devas fought a battle with the asuras, and a second time the asuras were victorious and the devas were defeated. Defeated, the devas fled north, pursued by the asuras. Then it occurred to the devas: ‘The asuras are still pursuing us. Let’s engage them in battle a third time.’
3. Lần thứ hai, này các Tỷ-kheo, chư Thiên đánh với các Asurà. Lần thứ hai, này các Tỷ-kheo, các Asurà lại thắng trận, chư Thiên bại trận. Này các Tỷ-kheo, chư Thiên thất trận sợ hãi bỏ chạy, các Asurà mặt hướng về phía Bắc đuổi theo. Rồi này các Tỷ-kheo, chư Thiên suy nghĩ như sau: “Các Asurà đang đuổi theo. Vậy chúng ta hãy đánh một trận thứ ba với các Asurà”.

 

3. A third time the devas fought a battle with the asuras, and a third time the asuras were victorious and the devas were defeated. Defeated and frightened, the devas entered their city. “After the devas had entered their city, it occurred to them: ‘Now we’re secure from danger and the asuras cannot do anything to us.’ It also occu rred to the asuras: ‘Now the devas are secure from danger and we cannot do anything to them.’
4. Lần thứ ba, này các Tỷ-kheo, chư Thiên đánh với các Asurà. Lần thứ ba, này các Tỷ-kheo, các Asurà lại thắng trận, chư Thiên bại trận. Này các Tỷ-kheo, chư Thiên thất trận sợ hãi bỏ chạy vào thành phố chư Thiên. Và này các Tỷ-kheo, chư Thiên đi vào trong thành của chư Thiên suy nghĩ như sau: “Nay ta hãy đi đến chỗ ẩn náu của những người sợ hãi. Hiện nay chúng ta sống với chúng ta, không có gì phải làm với các Asurà”. Này các Tỷ-kheo, các Asurà cũng suy nghĩ như sau: “Này chư Thiên đã đi đến chỗ ẩn náu của những người sợ hãi. Hiện nay chúng sống với chúng nó, không có gì phải làm với chúng ta.”

 

4. “In the past, bhikkhus, a battle was fought between the devas and the asuras. In that battle, the devas were victorious and the asuras were defeated. Defeated, the asuras fled south, pursued by the devas. Then it occurred to the asuras: ‘The devas are still pursuing us. Let’s engage them in battle a second time.’
5. Thuở xưa, này các Tỷ-kheo, có trận chiến kịch liệt xảy ra giữa chư Thiên và các loài Asurà. Trong trận chiến này, này các Tỷ-kheo, chư Thiên thắng, các Asurà bị bại trận. Các Asurà thất trận bỏ chạy, chư Thiên mặt hướng về phía Nam đuổi theo. Rồi này các Tỷ-kheo, các Asurà suy nghĩ như sau: “Chư Thiên đang đuổi theo. Vậy chúng ta hãy đánh một trận thứ hai với chư Thiên”.

 

5. A second time the asuras fought a battle with the devas, and a second time the devas were victorious and the asuras were defeated. Defeated, the asuras fled south, pursued by the devas. Then it occurred to the asuras: ‘The devas are still pursuing us. Let’s engage them in battle a third time.’
6. A third time the asuras fought a battle with the devas, and a third time the devas were victorious and the asuras were defeated. Defeated and frightened, the asuras entered their city. “After the asuras had entered their city, it occurred to them: ‘Now we’re secure from danger and the devas cannot do anything to us.’ It also occurred to the devas: ‘Now the asuras are secure from danger and we cannot do anything to them.’
7. Lần thứ hai, này các Tỷ-kheo, các Asurà đánh trận với chư Thiên. Lần thứ hai, này các Tỷ-kheo, chư Thiên thắng trận, các Asurà bại trận. Này các Tỷ-kheo, các Asurà thất trận sợ hãi bỏ chạy, chư Thiên mặt hướng về phía Nam đuổi theo. Rồi này các Tỷ-kheo, các Asurà suy nghĩ như sau: “Chư Thiên đang đuổi theo. Vậy chúng ta hãy đánh một trận thứ ba với chư Thiên”.
8. Lần thứ ba, này các Tỷ-kheo, các Asurà đánh với chư Thiên. Lần thứ ba, này các Tỷ-kheo, chư Thiên thắng trận, các Asurà bại trận. Này các Tỷ-kheo, các Asurà thất trận sợ hãi bỏ chạy vào thành phố Asurà. Rồi này các Tỷ-kheo, các Asurà đi vào trong thành phố của các Asurà suy nghĩ như sau: “Nay chúng ta đã đi đến chỗ ẩn náu của những người sợ hãi. Hiện nay chúng ta sống với chúng ta, không có gì phải làm với chư Thiên”. Này các Tỷ-kheo, chư Thiên cũng suy nghĩ như sau: “Nay các Asurà đã đi đến chỗ ẩn náu của những người sợ hãi. Hiện nay chúng sống với chúng nó, không có gì phải làm với chúng ta.”

 

7. (1) “So too, bhikkhus, when, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana … on that occasion it occurs to the bhikkhu: ‘Now I am secure from danger and Mara cannot do anything to me.’ It also occurs to Mara the Evil One: ‘Now the bhikkhu is secure against danger and I

cannot do anything to him.’

7. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, trong khi Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền, trong khi ấy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo suy nghĩ như sau: “Với sự đi đến chỗ ẩn náu của sợ hãi, nay ta sống với tự ngã, không có việc gì phải làm với Màra”. Và này các Tỷ-kheo, chính Ác ma cũng suy nghĩ như sau: “Với sự đi đến chỗ ẩn náu của sợ hãi, Tỷ-kheo sống với tự ngã, không có việc gì phải làm với ta”.

 

8. (2) – (4) “When, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana … on that occasion it occurs to the bhikkhu: ‘Now I am secure from danger and Mara cannot do anything to me.” It also occurs to Mara the Evil One: ‘Now

the bhikkhu is secure from danger and I cannot do anything to him.’

8. Này các Tỷ-kheo, trong khi vị Tỷ-kheo diệt các tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai… Thiền thứ ba… Thiền thứ tư, trong khi ấy này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo suy nghĩ như sau: “Với sự đi đến chỗ ẩn náu của sợ hãi, nay ta sống với tự ngã, không có việc gì phải làm với Màra”. Và này các Tỷ-kheo, chính Ác ma cũng suy nghĩ như sau: “Với sự đi đến chỗ ẩn náu của sợ hãi, Tỷ-kheo sống với tự ngã, không có việc gì phải làm với ta”.

 

9. (5) “When, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite.’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space, on that occasion he is called a bhikkhu who has blinded Mara.’ put out Mara’s eyes without a trace, and gone beyond sight of the Evil One.
10. Này các Tỷ-kheo, trong khi Tỷ-kheo vượt khỏi các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các chướng ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Này các Tỷ-kheo, như vậy gọi là Tỷ-kheo này làm Ác ma mù mắt, đoạn tuyệt mắt của Màra, không còn dấu tích, khiến Ác ma không thấy đường đi lối về.

 

10. (6) – (9) “When, bhikkhus, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness …. When, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness …. When,

by completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception …. When, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and haying

seen with wisdom, his taints are utterly destroyed, on that occasion he is called a bhikkhu who has blinded Mara, put out Mara’s eyes, gone beyond sight of the Evil One, and crossed over attachment to the world.”

10. Này các Tỷ-kheo, trong khi Tỷ-kheo vượt khỏi Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ… Vượt khỏi Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ… Vượt khỏi Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Trong khi Tỷ-kheo vượt Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định; vị ấy thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận. Này các Tỷ-kheo, như vậy gọi là Tỷ-kheo này làm Ác ma mù mắt, đoạn tuyệt mắt của Màra, không còn dấu tích, khiến Ác ma không thấy đường đi lối về. Vị ấy đã vượt qua triền phược ở đời.

 

40 (9) A Bull Elephant – [(IX) (40) Con Voi Lớn]

 

1. “Bhikkhus, when a forest-dwelling bull elephant is heading for its feeding ground, and other elephants – males, females, young ones, and babies – precede him and break the tops of the grass, the bull elephant is repelled, humiliated, and disgusted with this. When a forest-dwelling bull elephant is heading for its feeding ground, and other e lephants – males, females, young ones, and

Babies – eat the bent and twisted bundle of branches, the bull elephant is repelled, humiliated, and disgusted with this. When a forest-dwelling bull elephant has entered the pool and other elephants – males, females, young ones, and babies – precede him and stir up the water with their trunks, the bull elephant is repelled, humiliated, and disgusted with this. When a forestdwelling

bull elephant has emerged from the pool and female elephants go by brushing against his body, the forest-dwelling bull elephant is repelled, humiliated, and disgusted with this.

1. – Này các Tỷ-kheo, khi nào các con voi, các con voi cái, các con voi trẻ, các con voi con đi đến trước, đến trước chỗ ăn của con voi lớn ở rừng cắt đứt các ngọn cỏ, thời này các Tỷ-kheo, con voi rừng lo âu, xấu hổ, nhàm chán. Khi nào, này các Tỳ kheo, Các con voi, các con voi cái, các con voi trẻ, các con voi con nhai ăn các bó cây gãy, các cành cây tại chỗ ăn của con voi lớn ở rừng, thời này các Tỷ-kheo, con voi rừng lo âu, xấu hổ, nhàm chán. Khi nào, này các Tỷ-kheo, các con voi, các con voi cái, các con voi trẻ, các con voi con đi trước, đi trước, xuống trũng nước của con voi rừng, dùng vòi quấy động, thời này các Tỷ-kheo, con voi rừng lo âu, xấu hổ, nhàm chán. Khi nào, này các Tỷ-kheo, các con voi cái bước xuống trũng nước của con voi rừng, cọ xát thân của con voi rừng, thời này các Tỷ-kheo, con voi rừng lo âu, xấu hổ, nhàm chán.

 

2. “On that occasion it occurs to the forest-dwelling bull elephant: ‘I am presently dwelling hemmed in by other elephants: males, females, young ones, and babies. I eat grass with the tops broken off, and they eat my bent and twisted bundle of branches. I drink muddy water, and when I have come out from the pool, the female elephants go by brushing against my body. Let me dwell alone, withdrawn from the herd.’

“Some time later he dwells alone, withdrawn from the herd.

He then eats grass without the tops broken off; they do not eat his bent and twisted bundle of branches; he drinks clear water; and when he has come out from the pool, the female elephants do not go by brushing against his body. On that occasion it occurs to the forest-dwelling bull elephant: In the past I

dwelled hemmed in by other elephants … and when I came out from the pool, the female elephants went by brushing against my body. But now I dwell alone, withdrawn from the herd. I eat grass without the tops broken off; they do not eat my bent and twisted bundle of branches; I drink clear water; and when

I have come out from the pool, the female elephants do not go by brushing against my body.’ Having broken off a bundle of branches with his trunk, having rubbed his body with it, he happily relieves his itches.

2. Trong khi ấy, này các Tỷ-kheo, con voi rừng suy nghĩ như sau: “Này ta sống lẫn lộn với các con voi, các con voi cái, các con voi trẻ, các con voi con. Ta ăn các loại cỏ đầu ngọn bị cắt đứt, chúng nhai ăn các bó cây gãy và các cành cây của ta, ta uống nước bị vẩn đục; khi ta đi xuống trũng nước, các con voi cái đến cọ xát thân ta. Vậy ta hãy sống một mình, xa rời bầy voi”. Rồi sau một thời gian, con voi ấy sống một mình, xa rời bầy voi, ăn các loại cỏ đầu ngọn không bị cắt đứt, nó nhai ăn các bó cây gãy và các cành cây, nó uống nước không vẩn đục, khi bước xuống trũng nước, các con voi cái không đi đến cọ xát thân. Trong khi ấy, này các Tỷ-kheo, con voi rừng suy nghĩ như sau: “Trước đây, ta sống lẫn lộn với các voi, các con voi cái, các con voi trẻ, các con voi con. Ta ăn các loại cỏ đầu ngọn bị cắt đứt, chúng ăn các bó cây gãy và các cành cây của ta, ta uống nước bị vẩn đục. Khi ta bước xuống trũng nước, các con voi cái đến cọ xát thân ta. Nay ta sống một mình, xa rời bầy voi, ta ăn các loại cỏ đầu ngọn không bị cắt đứt, chúng không ăn các bó cây gãy, và các cành cây của ta. Ta uống nước không vẩn đục. Khi ta bước xuống trũng nước, các con voi cái không đi đến cọ xát thân ta. Con voi rừng ấy với cái vòi bẻ gẫy cành cây, lấy cành cây cọ xát thân mình, và hoan hỷ làm cho nhẹ bớt cơn ngứa”.

 

3. “So too, bhikkhus, when a bhikkhu dwells hemmed in by bhikkhus, bhikkhunls, male and female lay followers, kings and royal ministers, sectarian teachers and the disciples of sectarian teachers, on that occasion it occurs to him: I am presently dwelling hemmed in by bhikkhus, bhikkhunls, male and female lay followers, kings and royal ministers, sectarian teachers and the disciples of sectarian teachers. Let me dwell alone, withdrawn from company.’

“He resorts to a secluded lodging: the forest, the foot of a tree, a mountain, a ravine, a hillside cave, a charnel ground, a jungle thicket, an open space, a heap of straw. Gone to the forest, to the foot of a tree, or to an empty hut, he sits down, folding, his legs crosswise, straightening his body, and establishing

mindfulness before him. Having abandoned longing for the world, he dwells with a mind free from longing; he purifies his mind from longing. Having abandoned ill will and hatred, he dwells with a mind free from ill will, compassionate for the welfare of all living beings; he purifies his mind from ill will and hatred. Having abandoned dullness and drowsiness, he dwells free from dullness and drowsiness, percipient of light, mindful and clearly comprehending; he purifies his mind from dullness and drowsiness. Having abandoned restlessness and remorse, he dwells without agitation, with a mind inwardly peaceful; he purifies his mind from restlessness and remorse. Having abandoned doubt, he dwells having gone beyond doubt, unperplexed about wholesome qualities; he purifies his mind from doubt.

(1) “Having thus abandoned these five hindrances, defilements of the mind, things that weaken wisdom, secluded from sensual pleasures, secluded from unwholesome states, he enters and dwells in the first jhana …. Elated, he relieves his itches.

(2) – (4) “With the subsiding of thought and examination, he enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana …. Elated, he relieves his itches.

(5) “With the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. Elated, he relieves his itches.

(6) – (9) “By completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness …. By completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness …. By completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception …. By completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception

and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. Elated, he relieves his itches.”

3. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, trong khi Tỷ-kheo sống lẫn lộn với các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo-ni, nam cư sĩ, nữ cư sĩ, với vua và đại thần của vua, với các ngoại đạo sư và đệ tử của ngoại đạo, trong khi ấy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo suy nghĩ như sau: “Ta sống lẫn lộn với các Tỷ-kheo và Tỷ-kheo-ni, các nam cư sĩ và nữ cư sĩ, vua và các đại thần của vua, các ngoại đạo sư và các đệ tử của ngoại đạo. Vậy ta hãy sống một mình, xa rời họ”, vị ấy sống tại trú xứ xa vắng, ngôi rừng, gốc cây, núi non ghềnh đá, hang núi, bãi tha ma, rừng cao nguyên, ngoài trời, đống rơm. Vị ấy đi đến rừng, đi đến gốc cây, đi đến ngôi nhà trống, ngồi kiết-già, lưng thẳng, an trú niệm trước mặt. Vị ấy sau khi đoạn tận tham ở đời, sống với tâm ly tham, gạn lọc tâm khỏi tham. Sau khi đoạn tận sân, vị ấy sống với tâm ly sân, có lòng thương tưởng tất cả chúng sanh và loài hữu tình, gạn lọc tâm khỏi sân. Sau khi đoạn tận hôn trầm thụy miên, vị ấy sống với tâm ly hôn trầm thụy miên, tưởng đến ánh sáng, chánh niệm, tỉnh giác, gạn lọc tâm khỏi hồn trầm thụy miên. Sau khi đoạn tận trạo cử hối quá, vị ấy không có dao động, nội tâm an tịnh, gạn lọc tâm khỏi trạo cử hối quá. Sau khi đoạn tận nghi, vị ấy sống vượt qua nghi ngờ, không có nghi ngờ do dự, gạn lọc tâm khỏi nghi ngờ trong các thiện pháp. Vị ấy sau khi đoạn tận năm triền cái làm uế nhiễm tâm, làm yếu kém trí tuệ này, ly các dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền; vị ấy hoan hỷ vì đã đối trị được cơn ngứa. Sau khi diệt tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai… Thiền thứ ba… chứng đạt và an trú Thiền thứ tư; vị ấy hoan hỷ vì đã đối trị được cơn ngứa. Vị ấy sau khi vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, sau khi chấm dứt các đối ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ; vị ấy hoan hỷ vì đã đối trị được cơn ngứa. Sau khi vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, vị ấy biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt vàn an trú Thức vô biên xứ… Sau khi vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, vị ấy biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sơ hữu xứ… Sau khi vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ… Sau khi vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, vị ấy chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định, sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận, vị ấy hoan hỷ vì đã đối trị được cơn ngứa.

 

41 (10) Tapussa – [(X) (41) Tapussa]

 

1. Thus have. I heard. On one occasion the Blessed One was dwelling among the Mallas near the Malian town named Uruvelakappa. Then, in the morning, the Blessed One dressed, took his bowl and robe, and entered Uruvelakappa for alms. When he had walked for alms in Uruvelakappa, after his meal, on returning from his alms round, he addressed the Venerable Ananda:

– “You stay right here, Ananda, while I enter the Great Wood to pass the day.”

– “Yes, Bhante,” the Venerable Ananda replied. Then the Blessed One entered the Great Wood and sat down to pass the day at the foot of a tree.

1. Như vầy tôi nghe:

Một thời, Thế Tôn trú ở giữa dân chúng Malla, tại một thị trấn của dân chúng Malla tên là Uruvelakappa. Rồi Thế Tôn, vào buổi sáng, đắp y, cầm y bát, đi vào Uruvelakappa để khất thực. Khất thực ở Uruvelakappa xong, sau bữa ăn, trên con đường khất thực trở về, Thế Tôn bảo Tôn giả Ananda, nói rằng:

– Này Ananda, Thầy hãy ở đây, chờ cho Ta vào trong rừng Ðại Lâm để nghỉ ban ngày.

– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.

Tôn giả Ananda vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn đi vào rừng Ðại Lâm ngồi nghỉ ban ngày tại một gốc cây.

 

2. Then the householder Tapussa approached the Venerable Ananda, paid homage to him, sat down to one side, and said to him:

– “Bhante Ananda, we laymen enjoy sensual pleasures, delight in sensual pleasures, take delight in sensual pleasures, and rejoice in sensual pleasures. Renunciation seems like a precipice to us. I have heard that in this Dhamma and discipline there are very young bhikkhus, whose minds launch out upon renunciation and become placid, settled, and liberated in it, seeing it as peaceful. Renunciation, Bhante, is the dividing line between the multitude and the bhikkhus in this Dhamma and discipline.”

2. Rồi gia chủ Tapussa đi đến Tôn giả Ananda, sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Ananda và ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, gia chủ Tapussa thưa với Tôn giả Ananda:

– Thưa Tôn giả Ananda, chúng tôi là người gia chủ, thụ hưởng các dục, vui thích các dục, ưa thích các dục, hoan hỷ các dục. Ðối với chúng tôi, thưa Tôn giả, là những gia chủ thụ hưởng các dục, vui thích các dục, hoan hỷ các dục, thật giống như một cái vực thẳm cho chúng tôi là sự xuất ly này. Tuy vậy, thưa Tôn giả, chúng tôi được nghe rằng trong Pháp và Luật này, tâm của các Tỷ-kheo trẻ tuổi hứng khởi trong sự xuất ly, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì thấy rằng đây là an tịnh. Chính ở nơi đây, thưa Tôn giả, là sự sai khác trong Pháp và Luật này giữa các vị Tỷ-kheo và phần đông quần chúng, tức là sự xuất ly này.

 

– “This, householder, is a subject that we should see the Blessed One about. Come, let’s go to the Blessed One and report this matter to him. We should retain the Blessed One’s explanation in mind.”

– “Yes, Bhante,” the householder Tapussa replied.

– Này Gia chủ, đây là một vấn đề để nói chuyện. Này Gia chủ, chúng ta hãy đi đến yết kiến Thế Tôn, chúng ta hãy đi đến Thế Tôn, sau khi đến, hãy hỏi Thế Tôn về ý nghĩa này. Thế Tôn trả lời như thế nào, chúng ta sẽ như vậy thọ trì.

– Thưa vâng, Tôn giả.

Gia chủ Tapussa vâng đáp Thế Tôn Ananda.

 

3. Then the Venerable Ananda, together with the householder Tapussa, went to the Blessed One, paid homage to him, sat down to one side, and said:

– “Bhante, this householder Tapussa says: ‘Bhante Ananda, we laymen enjoy sensual pleasures … [and] renunciation seems like a precipice to us …. [But] there are very young bhikkhus whose minds … [are] liberated in it, seeing it as peaceful. Renunciation, Bhante, is the dividing line between the multitude and the bhikkhus in this Dhamma and discipline.”

3. Rồi Tôn giả Ananda cùng với gia chủ Tapussa đi đến Thế Tôn, sau khi đến… bạch Thế Tôn:

– Bạch Thế Tôn, gia chủ Tapussa này nói như sau: “Thưa Tôn giả Ananda, chúng tôi là người gia chủ thụ hưởng các dục, vui thích các dục, ưa thích các dục, hoan hỷ các dục. Ðối với chúng tôi, thưa Tôn giả, là những gia chủ, thọ hưởng các dục, vui thích các dục, ưa thích các dục, hoan hỷ các dục, thật giống như một cái vực thẳm cho chúng tôi là sự xuất ly này. Tuy vậy, thưa Tôn giả, chúng tôi được nghe rằng trong Pháp và Luật này, tâm của các Tỷ-kheo trẻ tuổi hứng khởi trong sự xuất ly, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì được thấy rằng đây là an tịnh. Chính ở nơi đây, thưa Tôn giả, là sự sai khác trong Pháp và Luật này giữa các Tỷ-kheo và phần đông quần chúng, tức là sự xuất ly này”.

 

4. “So, it is, Ananda! So, it is, Ananda! (1) “Before my enlightenment, while I was just a bodhisatta, not yet fully enlightened, it occurred to me too: ‘Good is renunciation, good is solitude.’ Yet my mind did not launch out upon renunciation and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.
5. – Như vậy là phải, này Ananda! Như vậy là phải, này Ananda! Này Ananda, trước khi Ta giác ngộ, chưa chứng được Chánh Ðẳng Giác, còn là Bồ-tát, Ta suy nghĩ như sau: “Lành thay, sự xuất ly! Lành thay, sống viễn ly”. Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi (dấn thân) trong sự xuất ly ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy “Ðây là an tịnh”.

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon renunciation and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Do nhân gì, do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi trong sự xuất ly ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in sensual pleasures and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in renunciation and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy nguy hiểm trong các dục, vì Ta không làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy, lợi ích của xuất ly chưa được chứng đắc, Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon renunciation and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi trong xuất ly ấy, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”. 

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in sensual pleasures, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in renunciation, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon renunciation and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong các dục, Ta làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong sự xuất ly, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong xuất ly, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Sometime later, having seen the danger in sensual pleasures, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in renunciation, I pursued it.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy sự nguy hiểm trong các dục, Ta làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong sự xuất ly, Ta thưởng thức lợi ích ấy.

 

My mind then launched out upon renunciation and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong xuất ly, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

“Sometime later, Ananda, secluded from sensual pleasures … I entered and dwelled in the first jhana. While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by sensuality occurred in me and I felt it as an affliction.

Này Ananda, sau một thời gian Ta ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với dục vẫn hiện hành. Như vậy, đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when perception and attention accompanied by sensuality, occurred in me, I felt it as an affliction.

Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên, như là một chứng bệnh. Cũng vậy, các tưởng tác ý câu hữu với dục vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

5. (2) “Then, Ananda, it occurred, to me: ‘With the subsiding of thought and examination, let me enter and dwell in the second jhna ….’
6. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy chỉ tức các tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai”. 

 

Yet my mind did not launch out upon the absence of thought and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với không có tầm ấy, không có tịnh hứng khởi đối với không có tầm ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the absence of thought and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Do nhân gì, do duyên gì, Tâm Ta không hứng khởi đối với không có tầm ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in thoughts and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the absence of thought and have not pursued it.

Rồi Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy nguy hiểm trong các tầm, vì Ta không làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy, lợi ích không có tầm chưa được chứng đắc, Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy”.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the absence of thought and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy, tâm Ta không hứng khởi đối với không có tầm, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát.

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in thoughts, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the absence of thought, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the absence of thought and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong các tầm, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích không có tầm, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong không có tầm, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in thoughts, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the absence of thought, I pursued it.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong các tầm. Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích không có tầm, Ta thưởng thức lợi ích ấy. 

 

My mind then launched out upon the absence of thought and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong không có tầm, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

“Sometime later, Ananda, with the subsiding of thought and examination … I entered and dwelled in the second jhana ….

Này Ananda, sau một thời gian Ta diệt tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai…

 

While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by thought occurred in me and I felt it as an affliction.

Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với tầm vẫn hiện hành. Như vậy, đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too when that perception and attention accompanied by thought occurred in me, I felt it as an affliction.

Cũng vậy, các tưởng tác ý câu hữu với tầm vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

6. (3) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘With the fading away as well of rapture … let me enter and dwell in the third jhana ….’
7. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy ta hãy ly hỷ… chứng đạt và an trú Thiền thứ ba …

Yet my mind did not launch out upon the absence of rapture and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng này Ananda, tâm của Ta không hứng khởi đối với không có hỷ ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the absence of rapture and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với không có hỷ ấy, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in rapture and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the absence of rapture and have not pursued it. Therefore, my mind does not launch out upon the absence of rapture and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong hỷ, vì Ta không làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy, lợi ích không có hỷ chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy. Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với không có hỷ ấy, không tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát”. 

 

”Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in rapture, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the absence of rapture, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the absence of rapture and become placid, settled, and liberated

in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong hỷ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong không có hỷ, Ta thưởng thức được lợi ích trong không có hỷ, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong không có hỷ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

Then, sometime later, having seen the danger in rapture, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the absence of rapture, I pursued it. My mind then launched out upon the absence of rapture and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong hỷ, Ta làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong không có hỷ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong không có hỷ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

“Sometime later, Ananda, with the fading away as well of rapture … I entered and dwelled in the third jhana …. While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by rapture occurred in me and I felt it as an affliction. Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by rapture occurred in me, I felt it as an affliction.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta ly hỷ… chứng đạt và an trú Thiền thứ ba. Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với hỷ vẫn hiện hành. Ðây đối với Ta, đây là một chứng bệnh. Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với hỷ vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

7. (4) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘With the abandoning of pleasure and pain … let me enter and dwell in the fourth jhana ….’

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy ta hãy đoạn lạc, đoạn khổ… chứng đạt và an trú Thiền thứ tư”…

 

Yet my mind did not launch out upon the absence of pleasure and pain and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với không khổ, không lạc, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the absence of pleasure and pain and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với không khổ, không lạc, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?” 

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in the pleasure [connected with] equanimity and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the absence of pleasure and pain and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy nguy hiểm trong xả lạc, vì Ta không làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy. Lợi ích không khổ, không lạc chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the absence of pleasure and pain and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với không khổ, không lạc ấy, không tịnh tín, không có an trú, không giải thoát”. 

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in the pleasure [connected with] equanimity, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the absence of pleasure and pain, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the absence of pleasure and pain and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong xả lạc, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong không khổ, không lạc, Ta thưởng thức sự lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong không khổ, không lạc, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in the pleasure [connected with] equanimity, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the absence of pleasure and pain, I pursued it. My mind then launched out upon the absence of pleasure and pain and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong xả lạc, Ta làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong không có hỷ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong không khổ, không lạc, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

“Sometime later, Ananda, with the abandoning of pleasure and pain … I entered and dwelled in the fourth jhana …. While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by pleasure [connected with] equanimity occurred in me and I felt it as an affliction.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta xả lạc, xả khổ… chứng đạt và an trú Thiền thứ tư. Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với xả lạc vẫn hiện hành. Như vậy, đối với Ta, đây là một chứng bệnh. 

 

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by pleasure [connected with] equanimity occurred in me, I felt it as an affliction.

Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với hỷ vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

8. (5) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘With the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] “space is infinite,” let me enter and dwell in the base of the infinity of space.’
9. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các đối ngại tưởng, không tác ý đến các tưởng sai biệt, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ.

 

Yet my mind did not launch out upon the base of the infinity of space and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với Không vô biên xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

 It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the base of the infinity of space and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với Không vô biên xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in forms and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the base of the infinity of space and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong các sắc, Ta không làm cho sung mãn nguy hiểm ấy, lợi ích của Không vô biên xứ chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the base of the infinity of space and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với Không vô biên xứ, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”.

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in forms, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the base of the infinity of space, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the base of the infinity of space and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong các sắc, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong Không vô biên xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong Không vô biên xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in forms, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the base of the infinity of space, I pursued it. My mind then launched out upon the base of the infinity of space and became placid, settled, ahd liberated in it, since I saw it as peaceful.’

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong các sắc, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong Không vô biên xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong Không vô biên xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

“Sometime later, Ananda, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite.’ I entered and dwelled in the base of the infinity of space.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta vượt qua các sắc tưởng… chứng đạt và an trú Không vô biên xứ.

 

While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by forms occurred in me and I felt it as an affliction.

Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với các sắc vẫn hiện hành. Ðây đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by forms occurred in me, I felt it as an affliction.

Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với sắc vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

9. (6) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘By completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] “consciousness is infinite,” let me enter and dwell in the base of the infinity of consciousness.’
10. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Thức là vô biên”, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ. 

 

Yet my mind did not launch out upon the base of the infinity of consciousness and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với Thức vô biên xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the base of the infinity of consciousness and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với Thức vô biên xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in the base of the infinity of space and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the, benefit in the base of the infinity of consciousness and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong Không vô biên xứ, vì Ta không làm cho sung mãn nguy hiểm ấy, lợi ích của Thức vô biên xứ chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy. 

 

Therefore, my mind does not launch out upon the base of the infinity of consciousness and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với Thức vô biên xứ, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”.

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in the base of the infinity of space, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the base of the infinity of consciousness, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the base of the infinity of consciousness and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong Không vô biên xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong Thức vô biên xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong Thức vô biên xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in the base of the infinity of space, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the base of the infinity of consciousness, I pursued it. My mind then launched out upon the base of the infinity of consciousness and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong Không vô biên xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong Thức vô biên xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong Thức vô biên xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

“Sometime later, Ananda, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite.’ I entered and dwelled in the base of the infinity of consciousness.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta vượt qua Không vô biên xứ… chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ.

 

While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by the base of the infinity of space occurred in me and I felt it as an affliction.

Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với Không vô biên xứ vẫn hiện hành. Ðây đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by the base of the infinity of space occurred in me, I felt it as an affliction.

Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với Không vô biên xứ vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

10. (7) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘By completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] “there is nothing,” let me enter and dwell in the base of nothingness.’
11. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ.

 

Yet my mind did not launch out upon the base of nothingness and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với Vô sở hữu xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the base of nothingness and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với Vô sở hữu xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in the base of the infinity of consciousness and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the base of nothingness and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong Thức vô biên xứ, vì Ta không làm cho sung mãn nguy hiểm ấy, lợi ích của Vô sở hữu xứ chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the base of nothingness and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với Vô sở hữu xứ, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”. 

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in the base of the infinity of consciousness, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the base of nothingness, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the base of nothingness and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as Peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong Thức vô biên xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong Vô sở hữu xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong Vô sở hữu xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in the base of the infinity of consciousness, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the base of nothingness, I pursued it. My mind then launched out upon the base of nothingness and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong Thức vô biên xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong Vô sở hữu xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong Vô sở hữu xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

“Sometime later, Ananda, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] “there is nothing,’ I entered and dwelled in the base of nothingness.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta vượt qua Thức vô biên xứ… chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ.

 

While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by the base of the infinity of consciousness occurred in me and I felt it as an affliction. Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by the base of the infinity of consciousness occurred in me, I felt it as an affliction.

Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với các Thức vô biên xứ vẫn hiện hành, như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh. Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với Thức vô biên xứ vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

11. (8) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘By completely surmounting the base of nothingness, let me enter and dwell in the base of neither-perception-nor-non-perception.’
12. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ.

 

Yet my mind did not launch out upon the base of neither-perception-nor-non-perception and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với Phi tưởng phi phi tưởng xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

It occurred to me: “Why is it that my mind does not launch out upon the base of neither-perception-nor-non-perception and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?”

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với Phi tưởng phi phi tưởng xứ, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: “I have not seen the danger in the base of nothingness and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the base of neither-perception-nor-non-perception and have not pursued it.

“Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong Vô sở hữu xứ, vì Ta không làm cho sung mãn nguy hiểm ấy, lợi ích của Phi tưởng phi phi tưởng xứ chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the base of neither-perception-nor-non-perception and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với Phi tưởng phi phi tưởng xứ, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”. 

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in the base of nothingness, I wpuld cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the base of neither-perception-nor-non-perception, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the base of neither-perception-nor-non-perception and become placid, settled, and liberated

in it, since I see it as peaceful.”

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong Vô sở hữu xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in the base of nothingness, I cultivated that [insight], and having achieved the benefit in the base of neither-perception-nor-non-perception, I pursued it.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong Vô sở hữu xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ta thưởng thức lợi ích ấy. 

 

My mind then launched out upon the base of neither-perception-nor-non-perception and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”. 

 

“Sometime later, Ananda, by completely surmounting the base of nothingness, I entered and dwelled in the base of neither-perception-nor-non-perception. While I was dwelling in this state, perception and attention accompanied by the base of nothingness occurred in me and I felt it as an affliction. Just as pain might arise for one feeling pleasure only to afflict him, so too, when that perception and attention accompanied by the base of nothingness occurred in me, I felt it as an affliction.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn… chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Do Ta trú với sự an trú này, các tưởng tác ý câu hữu với Vô sở hữu xứ vẫn hiện hành, như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh. Ví như, này Ananda, đối với người sung sướng, đau khổ có thể khởi lên như là một chứng bệnh. Cũng vậy các tưởng, tác ý câu hữu với Vô sở hữu xứ vẫn hiện hành ở nơi Ta. Như vậy đối với Ta, đây là một chứng bệnh.

 

12. (9) “Then, Ananda, it occurred to me: ‘By completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, let me enter and dwell in the cessation of perception and feeling.’
13. Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vậy Ta hãy vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định.

 

Yet my mind did not launch out upon the cessation of perception and feeling and become placid, settled, and liberated in it, though I saw it as peaceful.

Nhưng tâm của Ta không có hứng khởi đối với Diệt thọ tưởng định, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

It occurred to me: ‘Why is it that my mind does not launch out upon the cessation of perception and feeling and becom e placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful?’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau như sau: “Do nhân gì do duyên gì, tâm Ta không hứng khởi đối với Diệt thọ tưởng định, không có tịnh tín, không có an trú, không có giải thoát, dầu Ta có thấy: “Ðây là an tịnh?”

 

Then it occurred to me: ‘I have not seen the danger in the base of neither-perception-nor-non-perception and have not cultivated that [insight]; I have not achieved the benefit in the cessation of perception and feeling and have not pursued it.

Rồi này Ananda, Ta suy nghĩ như sau: “Vì Ta không thấy sự nguy hiểm trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, vì Ta không làm cho sung mãn nguy hiểm ấy, lợi ích của Diệt thọ tưởng định chưa được chứng đắc. Ta chưa được thưởng thức lợi ích ấy.

 

Therefore, my mind does not launch out upon the cessation of perception and feeling and become placid, settled, and liberated in it, though I see it as peaceful.’

Do vậy tâm Ta không hứng khởi đối với Diệt thọ tưởng định, không tịnh tín, không an trú, không giải thoát”.

 

“Then, Ananda, it occurred to me: ‘If, having seen the danger in the base of neither-perception-nor-non-perception, I would cultivate that [insight], and if, having achieved the benefit in the cessation of perception and feeling, I would pursue it, it is then possible that my mind would launch out upon the cessation

of perception and feeling and become placid, settled, and liberated in it, since I see it as peaceful.’

Này Ananda, về vấn đề ấy, Ta suy nghĩ như sau: “Nếu sau khi thấy nguy hiểm trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ta làm cho sung mãn nguy hiểm ấy. Sau khi chứng được lợi ích trong Diệt thọ tưởng định, Ta thưởng thức lợi ích ấy”, thời sự kiện này xảy ra: Tâm của Ta có thể hứng khởi trong Diệt thọ tưởng định, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta có thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

Then, sometime later, having seen the danger in the base of neither-perception-nor-non-perception, I cultivated that [insight]; and having achieved the benefit in the cessation of perception and feeling, I pursued it.

Rồi này Ananda, sau một thời gian, sau khi thấy nguy hiểm trong Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Ta làm cho sung mãn sự nguy hiểm ấy; sau khi chứng được lợi ích trong Diệt thọ tưởng định, Ta thưởng thức lợi ích ấy.

 

My mind then launched out upon the cessation of perception and feeling and became placid, settled, and liberated in it, since I saw it as peaceful.

Và này Ananda, tâm Ta hứng khởi trong Diệt thọ tưởng định, tịnh tín, an trú, giải thoát, vì Ta thấy: “Ðây là an tịnh”.

 

“Sometime later, Ananda, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, I entered and dwelled in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, my taints were utterly destroyed.

Này Ananda, sau một thời gian, Ta vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ… chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định, ta thấy với trí tuệ và các lậu hoặc đi đến đoạn diệt.

 

13. “So long, Ananda, as I did not attain and emerge from these nine attainments of progressive dwellings in direct order and reverse order, I did not claim to have awakened to the unsurpassed perfect enlightenment in this world with its devas, Mara, and Brahma, in this population with its ascetics and brahmins, its devas and humans. But when I attained and emerged from these nine attainments of progressive dwellings in direct order and reverse order, then I claimed to have awakened to the unsurpassed perfect enlightenment in this world with … its devas and humans. The knowledge and vision arose in me:

‘Unshakable is my liberation of mind; this is my last birth; now there is no more renewed existence.’”

13. Cho đến khi nào, này Ananda, chín thứ đệ trú Thiền chứng này chưa được Ta thuận thứ nghịch thứ chứng đạt và xuất khởi, thời này Ananda, trong thế giới, với Thiên giới, Ma giới, Phạm thiên giới, với quần chúng Sa-môn và Bà-la-môn, chư Thiên và loài Người, Ta chưa xác chứng rằng ta đã chứng Chánh Ðẳng Chánh Giác. Cho đến khi nào, này Ananda, chín thứ đệ trú Thiền chứng này đã được Ta thuận thứ nghịch thứ chứng đạt và xuất khởi, thời này Ananda, trong thế giới này, với Thiên giới, Ma giới, Phạm thiên giới, với quần chúng Sa-môn và Bà-la-môn, chư Thiên và loài Người, cho đến khi ấy, Ta mới xác chứng rằng Ta đã chứng đắc Vô thượng Chánh đẳng Chánh giác. Tri và Kiến khởi lên nơi Ta. Ta biết rằng: “Bất động là tâm giải thoát của Ta. Ðây là đời sống cuối cùng, nay không còn tái sanh nữa”.

 

1. Similarity – [V. Phẩm Pancala]

 

42 (1) Confinement – [(I) (42) Pancalacanda]

 

1. Thus, have I heard. On one occasion the Venerable Ananda was dwelling at Kosambi in Ghosita’s Park. Then the Venerable Udayi approached the Venerable Ananda and exchanged greetings with him. When they had concluded their greetings and cordial talk, he sat down to one side and said to the Venerable

Ananda:

“This was said, friend, by the young deva Pancalacanda:

 

‘”The sage, the withdrawn chief bull,

the Buddha who awakened to jhana,

the One of Broad Wisdom has found

the opening amid confinement.’

 

“What, friend, has the Blessed One spoken of as confinement and what as the achievement of an opening in the midst of confinement?”

1. Như vầy tôi nghe:

Một thời Tôn giả Ananda trú ở Kosambi, tại khu vườn Ghosita. Rồi Tôn giả Udàyi đi đến Tôn giả Ananda, sau khi đến, nói lên với Tôn giả Ananda những lời chào đón hỏi thăm, sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu, liền ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tôn giả Udàyi nói với Tôn giả Ananda:

– Thưa Hiền giả, lời này được Thiên tử Pancàlacanda nói như sau:

 

“Bậc thiện trí tìm được,
Giải thoát trong triền phược,
Vị giác tỉnh với Thiền,
Bậc giác giả Mâu-ni,
Bậc từ bỏ, không chấp
Bậc anh hùng ẩn sĩ.”

 

Thưa Hiền giả, thế nào là triền phược? Thế nào là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến?

 

2. “The Blessed One, friend, has spoken of these five objects of sensual pleasure as confinement. What five?

Forms cognizable by the eye that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing; sounds cognizable by the ear … odors cognizable by the nose … tastes cognizable by the tongue … tactile objects cognizable by the body that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing.

The Blessed One has spoken of these five objects of sensual pleasure as confinement.

2. – Này Hiền giả, năm dục trưởng dưỡng này được Thế Tôn gọi là triền phược. Thế nào là năm?

Các sắc do mắt nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn; các tiếng do tai nhận thức… các hương do mũi nhận thức… các vị do lưỡi nhận thức… các xúc do thân nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn.

Này Hiền giả, năm dục trưởng dưỡng này là triền phược, được Thế Tôn nói đến.

 

(1) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever thought and examination have not ceased there is the confinement in this case.

3. Ở đây, này Hiền giả, vị Tỷ-kheo ly các dục… chứng và trú sơ Thiền. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là tầm và tứ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

4. (2) “Again, friend, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever rapture has not ceased there is the confinement in this case.

4. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ… chứng đạt và an trú Thiền thứ hai. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là hỷ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

5. (3) “Again, friend, with the fading away of rapture, a bhikkhu enters and dwells in the third jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever pleasure [connected with] equanimity has not ceased there is the confinement in this case.

5. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly hỷ trú xả… chứng đạt và an trú Thiền thứ ba. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là xả lạc chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

6. (4) “Again, friend, with the abandoning of pleasure and pain … a bhikkhu enters and dwells in the fourth jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there? Whatever perception of form has not ceased there is the confinement in this case.
7. Lại nữa, này Hiền giả, vị Tỷ-kheo đoạn lạc… chứng và trú Thiền thứ tư. Cho đến như vậy, này Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là sắc tưởng chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

7. (5) “Again, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever perception of the base of the infinity of space has not ceased there is the confinement in this case.

7. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các đối ngại tưởng, không tác ý đến sai biệt tưởng, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Cho đến như vậy, này Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là Không vô biên xứ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

8. (6) “Again, friend, by completely surmounting the base of the infinity of space, [perceiving] ‘consciousness is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of consciousness. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there? Whatever perception of the base of the infinity of consciousness has not ceased there is the confinement in this case.
9. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo biết rằng: “Thức là vô biên”, vượt qua Không vô biên xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Thức vô biên xứ. Cho đến như vậy, thưa Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là Thức vô biên xứ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

9. (7) “Again, friend, by completely surmounting the base of the infinity of consciousness, [perceiving] ‘there is nothing,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of nothingness. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There,

too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever perception o f the base of nothingness has not ceased there is the confinement in this case.

9. Lại nữa, thưa Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Thức vô biên xứ một cách hoàn toàn, biết rằng: “Không có vật gì”, chứng đạt và an trú Vô sở hữu xứ. Cho đến như vậy, thưa Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là Vô sở hữu xứ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

10. (8) “Again, friend, by completely surmounting the base of nothingness, a bhikkhu enters and dwells in the base of neither-perception-nor-non-perception. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a provisional sense. There, too, there is confinement. And what is the confinement there?

Whatever perception of the base of neither-perception-nor-non-perception has not ceased there is the confinement in this case.

10. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Vô sở hữu xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Cho đến như vậy, thưa Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn. Nhưng ở đây vẫn có triền phược. Và ở đây, triền phược ấy là gì?

Cái ở đây là Phi tưởng phi phi tưởng xứ chưa diệt. Chính cái ấy ở đây là triền phược.

 

11. (9) “Again, by completely surmounting the base of neither-perception-

nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of the achievement of an opening amid confinement in a non-provisional sense.”

11. Lại nữa, thưa Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định. Sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn diệt. Cho đến như vậy, này Hiền giả là giải thoát khỏi triền phược được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

43 (2) Body Witness – [(II) (43) Vị Thân Chứng]

 

“It is said, friend, ‘a body witness, a body witness.’ In what way has the Blessed One spoken of a body witness?”

1. – “Thân chứng, thân chứng”, này Hiền giả, được nói đến như vậy. Cho đến như thế nào, này Hiền giả, thân chứng được Thế Tôn nói đến?

 

(1) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained]. To this extent the Blessed One has spoken of a body witness in a provisional sense.

2. – Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú Thiền thứ nhất. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy. Cho đến như vậy, này Hiền giả, thân chứng được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

3. (2) – (4) “Again, friend, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana…. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained]. To this extent, too, the Blessed One has spoken of a body witness in a provisional sense.
4. – Lại nữa, này các Hiền giả, Tỷ-kheo diệt tầm và tứ… Thiền thứ hai… Thiền thứ ba… chứng đạt và an trú Thiền thứ tư. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy. Cho đến như vậy, này Hiền giả, thân chứng được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

4. (5) – (8) “Again, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, aware that ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space …. the base of the infinity

of consciousness … the base of nothingness … the base of neither-perception-nor-non-perception. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained]. To this extent, too, the Blessed One has spoken of a body witness in a provisional sense.

4. – Lại nữa, này các Hiền giả, Tỷ-kheo, sau khi vượt qua các sắc tưởng một cách hoàn toàn, chấm dứt các tưởng đối ngại, không tác ý đến các tưởng sai biệt, biết rằng: “Hư không là vô biên”, chứng đạt và an trú Không vô biên xứ. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy. Cho đến như vậy, này Hiền giả, thân chứng được Thế Tôn nói đến với pháp môn… (như trên) …

 

5. (9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, he enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained]. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of a body

witness in a non-provisional sense.”

5. – Lại nữa, này các Hiền giả, Tỷ-kheo, sau khi vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy. Cho đến như vậy, này Hiền giả, thân chứng được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

44 (3) Wisdom – [(III) (44) Tuệ Giải Thoát]

 

1. “It is said, friend, ‘liberated by wisdom, liberated by wisdom.’ In what way has the Blessed One spoken of one liberated by wisdom?”
2. – “Tuệ giải thoát, tuệ giải thoát”, này Hiền giả, được nói đến như vậy. Cho đến như thế nào, này Hiền giả, tuệ giải thoát được Thế Tôn nói đến?

 

2. (1) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana … and he understands it with wisdom. To this extent the Blessed One has spoken of one liberated by wisdom in a provisional sense.

(2) – (4) “Again, friend, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana … and he understands it with wisdom. To this extent, too, the Blessed One has spoken of one liberated by wisdom in a provisional sense.

2. Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền; với trí tuệ vị ấy rõ biết. Cho đến như vậy, này các Hiền giả, tuệ giải thoát được Thế Tôn nói đến với pháp môn… (như trên).

 

(5) – (8) “Again, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space … the base of the infinity of consciousness … the base of nothingness … the base of neither-perception-nor-non-perception; and he understands it with wisdom. To this extent, too, the Blessed One has spoken of one liberated by wisdom in a provisional sense.

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed; and he understands it with wisdom. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of one liberated by wisdom in a non-provisional sense.”

3. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định; sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận. Với trí tuệ, vị ấy rõ biết. Cho đến như vậy, này Hiền giả, tuệ giải thoát được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

45 (4) Both Respects – [(IV) (45) Giải Thoát Cả Hai Phần]

 

1. “It is said, friend, ‘liberated in both respects, liberated in both respects.’ In what way has the Blessed One spoken of one liberated in both respects?”
2. – “Giải thoát cả hai phần, giải thoát cả hai phần”, này Hiền giả, được nói đến. Cho đến như thế nào, này Hiền giả, giải thoát cả hai phần được Thế Tôn nói đến?

 

2. (1) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained], and he understands it with wisdom. To this extent the Blessed One has spoken of one liberated in both respects in a provisional sense.

(2) – (4) “Again, friend, with the subsiding of thought and examination, a bhikkhu enters and dwells in the second jhana … the third jhana … the fourth jhana … He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained], and he understands it with wisdom. To this extent, too, the Blessed One has spoken of one liberated in both respects in a provisional sense.

(5) – (8) “Again, friend, with the complete surmounting of perceptions of forms, with the passing away of perceptions of sensory impingement, with non-attention to perceptions of diversity, [perceiving] ‘space is infinite,’ a bhikkhu enters and dwells in the base of the infinity of space … the base of the infinity

of consciousness … the base of nothingness … the base of neither-perception-nor-non-perception. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained], and he understands it with wisdom. To this extent, too, the Blessed One has spoken of one liberated in both respects in a

provisional sense.

2. – Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy; với trí tuệ, vị ấy rõ biết. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là giải thoát cả hai phần được Thế Tôn nói đến với pháp môn… (như trên) …

 

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. He dwells having contacted that base with the body in whatever way [it is attained], and he understands it with wisdom. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of one liberated in both respects in a non-provisional sense.”

3. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định; sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được diệt trừ. Như thế nào, như thế nào, sau khi cảm xúc với thân, vị ấy như vậy, như vậy an trú xứ ấy; với trí tuệ, vị ấy rõ biết. Cho đến như vậy, này Hiền giả, tuệ giải thoát cả hai phần được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

46 (5) Directly Visible (1) – [(V) (46) Chính Thực Mình Thấy (1)]

 

– “It is said, friend, ‘the directly visible Dhamma, the directly visible Dhamma.’ In what Way has the Blessed One spoken of the directly visible Dhamma?”

(1) – (8) ‘Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of the directly visible Dhamma in a provisional sense ….

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of the directly visible Dhamma in a non-provisional sense.”

– “Pháp là chính thực mình thấy, pháp là thiết thực hiện tại”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

47 (6) Directly Visible (2) – [(VI) (47) Chính Thực Mình Thấy (2)]

 

“It is said, friend, ‘directly visible nibbana, directly visible nibbana.’ In what way has the Blessed One spoken of directly visible nibbana?”

(1) – (8) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of directly visible nibbana in a provisional sense ….

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of directly visible nibbana in a non-provisional sense.”

– “Niết-bàn là chính thực mình thấy, Niết-bàn là chính thực mình thấy”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

48 (7) Nibbana – [(VII) (48) Niết Bàn]

 

“It is said, friend, ‘nibbana, nibbana.’….

[To be elaborated as in 9:47.]

– “Niết-bàn, Niết-bàn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

49 (8) Final Nibbana – [(VIII) (49) Hoàn Mãn Niết Bàn]

 

“It is said, friend, ‘final nibbana, final nibbana.’ ….

[To be elaborated as in 9:47.]

– “Hoàn mãn Niết-bàn, hoàn mãn Niết-bàn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

50 (9) That Particular Respect – [(IX) (50) Hoàn Mãn Niét Bàn]

 

“It is said, friend, ‘nibbana in a particular respect, nibbana in a particular respect.’ …”

[To be elaborated as in 9:47.]

– “Chi phần Niết-bàn, chi phần Niết-bàn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

51 (10) In This Very Life – [(X) (51) Thiết Thực Hiện Tại Niết Bàn]

 

“It is said, friend, ‘nibbana in this very life, nibbana in this very life.’ In what way, friend, has the Blessed One spoken of nibbana in this very life?”

1. – “Thiết thực hiện tại Niết-bàn, Thiết thực hiện tại Niết-bàn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy. Cho đến như thế nào, này Hiền giả, là thiết thực hiện tại Niết-bàn được Thế Tôn nói đến?

 

(1) – (8) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of nibbana in this very life in a provisional sense ….

2. – Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú sơ Thiền. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là thiết thực hiện tại Niết-bàn được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of nibbana in this

very life in a non-provisional sense.”

3. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo sau khi vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định, sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được tận. Cho đến như vậy, này Hiền giả, là thiết thực hiện tại Niết-bàn được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

The Second Fifty.

1. Security – [VI. Phẩm An Ổn]

 

52 (1) Security (1) – [(I) (52) An Ổn]

 

“It is said, friend, ‘security, security.’ In what way, friend, has the Blessed One spoken of security?”

(1) – (8) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of security in a provisional sense ….

(9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of security in a non-provisional

sense.”

– “An ổn, an ổn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

53 (2) Security (2) – [(II) (53) Người Ðạt An Ổn]

 

“It is said, friend, ‘One who has attained security, one who has attained security .’…”

[To be elaborated as in 9:52.]

– “Người đạt an ổn, người đạt an ổn”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

54 (3) The Deathless (1) – [(III) (54) Bất Tử]

 

“It is said, friend, ‘the deathless, the deathless.’…”

[To be elaborated as. in 9:52.]

– “Bất tử, bất tử”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

55 (4) The Deathless (2) – [(IV) (55) Người Ðạt Ðược Bất Tử]

 

“It is said, friend, ‘one who has attained the deathless, one who has attained the deathless.’…”

[To be elaborated as in 9:52.]

– “Người đạt được bất tử, người đạt được bất tử”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

56 (5) The Fearless (1) – [(V) (56) Vô Úy]

 

“It is said, friend, ‘the fearless, the fearless.’…”

[To be elaborated as in 9:52.]

– “Vô úy, vô úy”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

57 (6) The Fearless (2) – [(VI) (57) Người Ðạt Vô Úy]

 

“It is said, friend, ‘one who has attained the fearless, one who has attained the fearless.’…”

[To be elaborated as in 9:52.]

– “Người đạt vô úy, người đạt vô úy”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

58 (7) Tranquility (1) – [(VII) (58) Khinh An]

 

“It is said, friend, ‘tranquility, tranquility.’ ….”

[To be elaborated as in 9:52.] [456]

– “Khinh an, khinh an”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

59 (8) Tranquility (2) – [(VIII) (59) Thứ Ðệ Khinh An]

 

“It is said, friend, “progressive tranquility, progressive tranquility.’ …”

[To be elaborated as in 9:52.]

Thứ đệ khinh an, thứ đệ khinh an, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

60 (9) Cessation – [(IX) (60) Ðoạn Diệt]

 

“It is said, friend, ‘cessation, cessation.’ …”

[To be elaborated as in 9:52.]

– “Ðoạn diệt, đoạn diệt”, này Hiền giả, được nói đến như vậy.

 

61 (10) Progressive Cessation – [(X) (61) Thứ Ðệ Ðoạn Diệt]

 

1. “It is said, friend, “progressive cessation, progressive cessation.’ In what way, friend, has the Blessed One spoken of progressive cessation?”
2. (1) – (8) “Here, friend, secluded from sensual pleasures … a bhikkhu enters and dwells in the first jhana …. To this extent, too, the Blessed One has spoken of progressive cessation in a provisional sense ….
3. (9) “Again, friend, by completely surmounting the base of neither-perception-nor-non-perception, a bhikkhu enters and dwells in the cessation of perception and feeling, and having seen with wisdom, his taints are utterly destroyed. To this extent, friend, the Blessed One has spoken of progressive cessation in a non-provisional sense.”
4. – “Thứ đệ đoạn diệt, thứ đệ đoạn diệt”, này Hiền giả, được nói đến như vậy. Cho đến như thế nào, này Hiền giả, thứ đệ đoạn diệt được Thế Tôn nói đến?
5. – Ở đây, này Hiền giả, Tỷ-kheo ly dục… chứng đạt và an trú Thiền thứ nhất, … cho đến như vậy, này Hiền giả, thứ đệ đoạn diệt được Thế Tôn nói đến với pháp môn.
6. Lại nữa, này Hiền giả, Tỷ-kheo vượt qua Phi tưởng phi phi tưởng xứ một cách hoàn toàn, chứng đạt và an trú Diệt thọ tưởng định; sau khi thấy với trí tuệ, các lậu hoặc được đoạn tận. Cho đến như vậy, này Hiền giả là thứ đệ đoạn diệt được Thế Tôn nói đến với pháp môn.

 

62 (11) Possible and Impossible – [(XI) (62) Có Khả Năng]

 

1. “Bhikkhus, without having abandoned nine things, one is incapable of realizing arahantship. What nine?
2. – Này các Tỷ-kheo, có chín pháp không đoạn trừ thì không có thể chứng ngộ quả A-la-hán. Thế nào là chín?
3. Lust, hatred, delusion, anger, hostility, denigration, insolence, envy, and miserliness. Without having abandoned these nine things, one is incapable of realizing arahantship.
4. Tham, sân, si, phẫn nộ, hiềm hận, giả dối, não hại, tật đố, xan tham.

Chín pháp này, này các Tỷ-kheo, không đoạn trừ thì không có thể chứng ngộ quả A-la-hán.

 

3. “Bhikkhus, having abandoned nine things, one is capable of realizing arahantship. What nine?
4. Lust, hatred, delusion, anger, hostility, denigration, insolence, envy, and miserliness. Having abandoned these nine things, one is capable of realizing

arahantship.”

3. Chín pháp này, này các Tỷ-kheo, được đoạn trừ thì có thể chứng ngộ quả A-la-hán. Thế nào là chín?
4. Tham, sân, si, phẫn nộ, hiềm hận, giả dối, não hại, tật đố, xan tham.

 

VII. Establishments of Mindfulness – [VII. Phẩm Niệm Xứ]

 

63 (1) The Training – [(I) (63) Học Tập]

 

1. “Bhikkhus, there a re these five setbacks in the training. What five?
2. (1) The destruction of life, (2) taking what is not given, (3) sexual misconduct, (4) false speech, and (5) [indulging in] liquor, wine, and intoxicants, the basis for heedlessness. These are the five setbacks in the training.
3. – Này các Tỷ-Kheo, có năm pháp làm suy yếu học tập này. Thế nào là năm?
4. Sát sanh, lấy của không cho, tà hạnh trong các dục, nói láo, đắm say rượu men, rượu nấu. Này các Tỷ-kheo, đây là năm pháp làm suy yếu học tập.

 

3. The four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five setbacks in the training. What-four?
4. Here, (6) a bhikkhu dwells contemplating the body in the body, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed longing and dejection in regard to the world. (7) He dwells contemplating feelings in feelings … (8) … mind in mind … (9) … phenomena in phenomena, ardent, clearly comprehending, mindful, having removed longing and dejection in regard to the world.

These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning

these five setbacks in the training.’

3. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm pháp làm suy yếu học tập này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn?
4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo trú tùy quán thân trên thân, nhiệt tâm tỉnh giác, chánh niệm, để nhiếp phục tham ưu ở đời. Vị ấy trú tùy quán thọ trên các cảm thọ…. trú tùy quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm để nhiếp phục tham ưu ở đời.

Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm pháp làm suy yếu học tập này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập.

 

64 (2) Hindrances – [(II) (64) Triền Cái]

 

1. “Bhikkhus, there are these five hindrances. What five?

2-4. The hindrance of sensual desire, the hindrance of ill will, the hindrance

of dullness and drowsiness, the hindrance of restlessness and remorse, and the hindrance of doubt. These are the five hindrances ….

These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five hindrances.”

1. – Này các Tỷ-kheo, có năm triền cái này. Thế nào là năm?
2. Dục tham triền cái, sân triền cái, hôn trầm thụy miên triền cái, trạo hối triền cái, nghi triền cái. Này các Tỷ-kheo, có năm triền cái này.
3. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm triền cái này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn?
4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo trú quán thân trên thân… trú quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm để nhiếp phục tham ưu ở đời. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm triền cái, Bốn niệm xứ cần phải tu tập.

 

65 (3) Sensual Pleasure – [(III) (65) Dục Trưởng Dưỡng]

 

1. “Bhikkhus, there are these five objects of sensual pleasure. What five?
2. Forms cognizable by the eye that are wished for, desired, agreeable, pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing; sounds cognizable by the ear … odors cognizable by the nose … tastes cognizable by the tongue … tactile objects cognizable by the body that are wished for, desired, agreeable,

pleasing, connected with sensual pleasure, tantalizing. These are the five objects of sensual pleasure ….

3. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five objects of sensual pleasure.”

1.- Này các Tỷ-kheo, có năm dục trưởng dưỡng này. Thế nào là năm?

2. Các sắc do mắt nhận thức, khả lạc, khả hỷ, khả ý, khả ái, liên hệ đến dục, hấp dẫn, các tiếng do tai nhận thức khả lạc… hấp dẫn. Này các Tỷ-kheo, có năm dục trưởng dưỡng này.
3. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm dục trưởng dưỡng này, Bốn niệm xứ này phải tu tập.

 

66 (4) Aggregates – [(IV) (66) Thủ Uẩn]

 

1. “Bhikkhus, there are these five aggregates subject to clinging. What five?
2. The form aggregate subject to clinging, the feeling aggregate subject to clinging, the perception aggregate subject to clinging, the volitional activities aggregate subject to clinging, and the consciousness aggregate subject to clinging.
3. These are the five aggregates subject to clinging …. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five aggregates subject to clinging.”
4. – Này các Tỷ-kheo có năm thủ uẩn này. Thế nào là năm?
5. Sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, hành thủ uẩn, thức thủ uẩn. Này các Tỷ-kheo, có năm thủ uẩn này.
6. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm thù uẩn này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn? …. Bốn niệm xứ cần phải tu tập.

 

67 (5) Lower Fetters – [(V) (67) Năm Hạ Phần Kiết Sử]

 

1. “Bhikkhus, there are these five lower fetters. What five?
2. Personal-existence view, doubt, wrong grasp of behavior and observances, sensual desire, and ill will. These are the five lower fetters ….
3. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five lower fetters.”
4. – Này các Tỷ-kheo có năm hạ phần kiết sử này. Thế nào là năm?
5. Thân kiến, nghi, giới cấm thủ, dục tham, sân. Này các Tỷ-kheo, có năm hạ phần kiết sử này.
6. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận tâm hạ phần kiết sử này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn? … Bốn niệm xứ này cần phải tu tập.

 

68 (6) Destinations – [(VI) (68) Sanh Thú]

 

1. “Bhikkhus, there are these five destinations. What five?
2. Hell, the animal realm, the sphere of afflicted spirits, human beings, and devas. These are the five destinations ….
3. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five destinations.”
4. – Này các Tỷ-kheo, có năm sanh thú này. Thế nào là năm?
5. Ðịa ngục, loài bàng sanh, cõi ngạ quỷ, loài Người, chư Thiên. Này các Tỷ-kheo, có năm sanh thú này.
6. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm sanh thú này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn? … Bốn niệm xứ này cần phải tu tập.

 

69 (7) Miserliness – [(VII) (69) Xan Tham]

 

1. “Bhikkhus, there are these five kinds of miserliness. What five?
2. Miserliness with regard to dwellings, miserliness with regard to families, miserliness with regard to gains, miserliness with regard to praise, and miserliness with regard to the Dhamma.
3. These are the five kinds of miserliness …. These four, establishments

of mindfulness are to be developed for abandoning these five kinds of miserliness.”

1. – Này các Tỷ-kheo, có năm xan tham này. Thế nào là năm?
2. Xan tham trú xứ, xan tham gia đình, xan tham lợi dưỡng, xan tham dung sắc, xan tham pháp.
3. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm xan tham này, Bốn niệm xứ cần phải tu tập. Thế nào là bốn? … Bốn niệm xứ này cần phải tu tập.

 

70 (8) Higher Fetters – [(VIII) (70) Năm Thượng Phần Kiết Sử]

 

1. “Bhikkhus, there are these five higher fetters. What five?
2. Lust for form, lust for the formless, conceit, restlessness, and ignorance.

These are the five higher fetters ….

3. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five higher fetters.”
4. – Này các Tỷ-kheo, có năm thượng phần kiết sử này. Thế nào là năm?
5. Sắc ái, vô sắc ái, mạn, trạo cử, vô minh. Này các Tỷ-kheo, có năm thượng phần kiết sử này.
6. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm thượng phần kiết sử này, cần phải tu tập Bốn niệm xứ. Thế nào là bốn? … Bốn niệm xứ này cần phải tu tập.

 

71 (9) Mental Barrenness – [(IX) (71) Năm Tâm Hoang Vu]

 

1. “Bhikkhus, there are these five kinds of mental barrenness. What five?

(1) “Here, a bhikkhu is perplexed about the Teacher, doubts him, is not convinced about him and does not place confidence in him. When a bhikkhu is perplexed about the Teacher, doubts him, is not convinced about him and does not place confidence in him, his mind does not incline to ardor, effort, perseverance, and striving. Since his mind does not incline to ardor … and

striving, this is the first kind of mental barrenness.

1. – Có năm tâm hoang vu này. Thế nào là năm?

Này các Tỷ-kheo, ở đây vị Tỷ-kheo nghi ngờ, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín đối với bậc Ðạo Sư. Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo nào nghi ngờ, do dự, không quyết đoán, không có tịnh tín đối với bậc Ðạo Sư, Tỷ-kheo ấy không hướng về nỗ lực, hăng hái, kiên trì và tinh tấn. Khi tâm của vị ấy không hướng về nỗ lực, hăng hái, kiên trì và tinh tấn, như vậy gọi là tâm hoang vu thứ nhất.

 

2. (2) – (5) “Again, a bhikkhu is perplexed about the Dhamma … perplexed about the Sangha … perplexed about the training … is irritated by his fellow monks, displeased with them, aggressive toward them, ill disposed toward them. When a bhikkhu is irritated by his fellow monks, displeased with them, aggressive toward them, ill disposed toward them, his mind does not incline to ardor, effort, perseverance, and s triving. Since.his mind does not incline to ardor … and striving, this is the fifth kind of mental barrenness.
3. “These are the five kinds of mental barrenness …. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five kinds of mental barrenness.”
4. Này các Tỷ-kheo, lại nữa, vị Tỷ-kheo nghi ngờ đối với Pháp…. (như trên…) đối với Tăng… (như trên..) đối với Học pháp… tức giận đối với các vị đồng Phạm hạnh, không hoan hỷ, tâm dao động, trở thành hoang vu. Này các Tỷ-kheo, khi một vị Tỷ-kheo phẫn nộ đối với vị đồng Phạm hạnh, không hoan hỷ, tâm dao động, trở thành hoang vu, Tỷ-kheo ấy không hướng về nỗ lực, hăng hái, kiên trì và tinh thần. Như vậy gọi là tân hoang vu thứ năm.
5. Này các Tỷ-kheo, để đoạn tận năm tâm hoang vu này… Bốn niệm xứ cần phải tu tập.

 

72 (10) Bondage – [(X) (72) Tâm Triền Trược]

 

1. “Bhikkhus, there are these five bondages of the mind. What five?
2. (1) “Here, a bhikkhu is not devoid of lust for sensual pleasures, not devoid of desire, affection, thirst, passion, and craving for them. When a bhikkhu is not devoid of lust for sensual pleasures, not devoid of desire, affection, thirst, passion, and craving for them, his mind does not incline to ardor, effort,

perseverance, and striving. Since his mind does not incline to ardor … and striving, this is the first bondage of the mind.

1. – Này các Tỷ-kheo, có năm triền phược này. Thế nào là năm?
2. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tâm không ly tham, không ly dục, không ly ái, không ly khao khát, không ly nhiệt tình, không ly ái nhiễm đối với các dục. Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tâm không ly tham, không ly dục, không ly ái, không ly khao khát, không ly nhiệt tình, không ly ái nhiễm đối với các dục, tâm của vị ấy không hướng về nỗ lực, hăng hái, kiên trì và tinh tấn. Tâm của vị nào không hướng về… (như trên) … như vậy là tâm triền phược thứ nhất.

 

3. (2) – (5) “Again, a bhikkhu is not devoid of lust for the body, not devoid of desire, affection, thirst, passion, and craving for it …. He is not devoid of lust for form, not devoid of desire, affection, thirst, passion, and craving for it …. Having eaten as much as he wants until his belly is full, he is intent upon the pleasure of rest, the pleasure of sloth, the pleasure of sleep …. He lives the spiritual life aspiring for [rebirth in] a certain order of devas, [thinking]: ‘By this virtuous behavior, observance, austerity, or spiritual life I will be a deva or one [in the retinue] of the devas.’ When he lives the spiritual life aspiring for [rebirth in] a certain order of devas … his mind does not incline to ardor, effort, perseverance, and striving. Since his mind does not incline to ardor … and striving, this is the fifth bondage o f the mind.

“These, bhikkhus, are the five bondages of the mind …. These four establishments of mindfulness are to be developed for abandoning these five bondages of the mind.”

3. Này các Tỷ-kheo, lại nữa, Tỷ-kheo tâm không ly tham đối với thân… không ly tham đối với sắc… ăn quá sức bao tử có thể chịu nổi, hưởng thọ sung sướng về giường nằm, sung sướng về thụy miên… Này các Tỷ-kheo, lại nữa, Tỷ-kheo sống đời sống Phạm hạnh với hy vọng mong được thành một loại chư Thiên, “Với giới này, với luật này, với khổ hạnh này, hay với Phạm hạnh này, ta sẽ trở thành loại chư Thiên này hay loại chư Thiên khác”. Này các Tỷ-kheo, khi Tỷ-kheo sống đời sống Phạm hạnh với hy vọng được thành một loại chư Thiên, “Với giới này, với luật này, với khổ hạnh này hay với Phạm hạnh này, ta sẽ trở thành loại chư Thiên này hay loại chư Thiên khác”, tâm vị này không hướng về nỗ lực, hăng hái, kiên trì và tinh tấn. Tâm vị nào… như vậy là tâm triền phược thứ năm.
4. Này các Tỷ-kheo, đây là năm tâm triền phược, muốn đoạn tận năm tâm triền phược này, Bốn niệm xứ này cần phải tu tập.

 

VIII. Right Strivings – [VIII. Phẩm Chánh Cần]

 

73 (1) The Training – [(I-X) (73 – 81) Bốn Chánh Cần]

74 (2) – 82 (10) Hindrances, Etc.

[Parallel to 9:64-9:72, but formulated by way of the four right strivings.]

 

1. “Bhikkhus, there are these five setbacks in the training. What five?
2. (1) The destruction of life, (2) taking what is not given, (3) sexual misconduct, (4) false speech, and (5) [indulging in] liquor, wine, and intoxicants, the basis for heedlessness. These are the five setbacks in the training. The four right strivings are to be developed for abandoning these five setbacks in the training.

(Giống như phẩm Bốn niệm xứ trước, chỉ khác ở đây Bốn chánh cần thế cho Bốn niệm xứ ở trên, và Bốn chánh cần được diễn tả như sau).

 

What four?

– Here, (6) a bhikkhu generates desire for the non-arising of unarisen bad unwholesome qualities; he makes an effort, arouses energy, applies his mind, and strives. (7) He generates desire for the abandoning of arisen bad unwholesome qualities; he makes an effort, arouses energy, applies his mind, and strives. (8) He generates desire for the arising of unarisen wholesome qualities; he makes an effort, arouses energy, applies his mind, and strives. (9) He generates ciesire for the maintenance of arisen wholesome qualities, for their non-decline, increase, expansion, and fulfillment by development;

he makes an effort, arouses energy, applies his mind, and strives. These four right strivings are to be developed for abandoning these five setbacks in the training.”

Thế nào là bốn?

– Ở đây, này các Tỷ-kheo, với mục đích khiến cho các ác, bất thiện pháp từ trước chưa sanh không cho sanh khởi, khởi lên ý muốn cố gắng, tinh tấn, sách tâm, trì tâm. Với mục đích khiến cho các ác, bất thiện pháp đã sanh ra được trừ diệt, khởi lên ý muốn cố gắng…. trì tâm. Với mục đích khiến cho các thiện pháp đã được sanh có thể duy trì, không có mù mờ, được tăng trưởng, được quảng đại, được tu tập, được viên mãn, khởi lên ý muốn cố gắng, tinh tấn, sách tâm, trì tâm.

 

1. Bases for Psychic Potency – [IX. Phẩm Bốn Như Ý Túc]

 

83 (1) The Training – [(I-X) (82 – 92) Bốn Như Ý Túc]

 

1. “Bhikkhus, there are these five setbacks in the training. What five?
2. (1) The destruction of life, (2) taking what is not given, (3) sexual misconduct, (4) false speech, and (5) [indulging in] liquor, wine, and intoxicants, the basis for heedlessness. These are the five setbacks in the training. The four bases for psychic potency are to be developed for abandoning these five setbacks in the training.

(Giống như phẩm Bốn niệm xứ trước, chỉ khác ở đây Bốn như ý túc thế cho Bốn niệm xứ ở trên, và Bốn như ý túc được diễn tả như sau).

 

What four?

– (6) Here, a bhikkhu develops the basis for psychic potency that possesses concentration due to desire and activities of striving. (7) He develops the basis

for psychic potency that possesses concentration due to energy and activities of striving. (8) He develops the basis for psychic potency that possesses concentration due to mind and activities of striving. (9) He develops the basis for psychic potency that possesses concentration due to investigation and activities of striving. These four bases for psychic potency are to be developed

for abandoning these five setbacks in the training.”

 

84 (2) – 92 (10) Hindrances, Etc.

 

[Parallel to 9:64 – 9:72, but formulated by way of the four bases for psychic potency.]

Thế nào là bốn?

– Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập như ý túc câu hữu với Dục định tinh cần hành…. câu hữu với Tinh tấn định tinh cần hành, … câu hữu với Tâm định tinh cần hành,… câu hữu với Tư duy định tinh cần hành.

 

 

1. Lust and So Forth Repetition Series – [X. Phẩm Tham]

 

93 (1) – [(I) (93) Thắng Tri Tham]

 

1. “Bhikkhus, for direct knowledge of lust, nine things are to be developed. What nine?
2. The perception of unattracfiveness, the perception of death, the perception of the repulsiveness of food, the perception of non-delight in the entire world, the perception of impermanence, the perception of suffering in the impermanent, the perception of non-self in what is suffering, the perception

of abandoning, and the perception of dispassion.

For direct knowledge of lust, these nine things are to be developed.”

1. – Này các Tỷ-kheo, để thắng tri tham, chín pháp cần phải tu tập. Thế nào là chín?
2. Tưởng bất tịnh, tưởng chết, tưởng yểm ly đối với các món ăn, tưởng không vui thích đối với tất cả thế giới, tưởng vô thường, tưởng khổ trên vô thường, tưởng vô ngã trên khổ, tưởng đoạn tận, tưởng ly tham.

Này các Tỷ-kheo, để thắng tri tham, chín pháp này cần phải tu tập.

 

94 (2) – [(II) (94) Thắng Tri Tham]

 

1. “Bhikkhus, for direct knowledge of lust, nine things are to be developed. What nine?
2. The first jhana, the second jhana, the third jhana, the fourth jhana, the base of the infinity of space, the base of the infinity of consciousness, the base of nothingness, the base of neither-perception-nor-non-perception, and the cessation of perception and feeling.

For direct knowledge of lust, these nine things are to be developed.”

1. – Này các Tỷ-kheo, để thắng tri tham, chín pháp cần phải tu tập. Thế nào là chín?
2. Sơ Thiền, Thiền thứ hai, thiền thứ ba, Thiền thứ tư, Không vô biên xứ, Thức vô biên xứ, Vô sở hữu xứ, Phi tưởng phi phi tưởng xứ, Diệt thọ tưởng định.

Này các Tỷ-kheo, để thắng tri tham, chín pháp này cần phải tu tập.

 

95 (3)—112 (20) – [(III) (95 – 100) Liễu Tri Tham]

 

1. “Bhikkhus, for full understanding of lust … for the utter destruction … for the abandoning … for the destruction … for the vanishing … for the fading away … for the cessation … for the giving up … for the relinquishment of lust … these nine things are to be developed.”
2. – Này các Tỷ-kheo, để liễu tri tham… để diệt tận… để đoạn tận… để trừ diệt… để ly tham… để đoạn diệt… để trừ khử… để từ bỏ, chín pháp này cần phải tu tập.

 

113 (21) – 432 (340)

 

2. “Bhikkhus, for direct knowledge … for full understanding … for the utter destruction … for the abandoning … for the destruction … for the vanishing … for the fading away … for the cessation … for the giving up … for the relinquishment of hatred … of delusion … of anger … of hostility … of denigration … of insolence … of envy … of miserliness … of deceitfulness

… of craftiness … of obstinacy … of vehemence … of conceit … of arrogance … of intoxication … of heedlessness … these nine things are to be developed.”

This is what the Blessed One said. Elated, those bhikkhus delighted in the Blessed One’s statement.

2. Ðể liễu tri sân… si, phẫn nộ, hiềm hận, giả dối, não hại, tật đố, xan tham, man trá, phản bội, ngoan cố, bồng bột, mạn, tăng thượng mạn, kiêu, phóng dật… để thắng tri… để liễu tri… để diệt tận…để đoạn diệt… để trừ diệt… để ly tham… để đoạn diệt… để trừ khử… để từ bỏ, chín pháp này cần phải tu tập.

Thế Tôn thuyết như vậy, các Tỷ-kheo ấy hoan hỷ tín thọ lời Thế Tôn dạy.

 

The Book of the Nines is finished.

Quyển Chín đến đây là hết.

 

Sources:

Tài liệu tham khảo:

1. http://www.budsas.org/uni/u-kinh-tangchibo/tangchi09-0410.htm
2. http://lirs.ru/lib/sutra/The_Numerical_Discourses_of_the_Buddha,Anguttara_Nikaya,Bodhi,2012.pdf
3. https://theravada.vn/tang-chi-bo-chuong-ix-chin-phap-iv-dai-pham-pham-4-10/