Chương 4: Làm Sao Chận Đứng Nội Loạn? – How to stop an insurgency? – Song ngữ
English: Ajahn Brahm
Việt ngữ: Chơn Quán Trần-ngọc Lợi
Compile: Lotus group
Chương 4: Sân Hận Và Tha Thứ – Anger and Forgiveness
33. How to stop an insurgency? – Làm Sao Chận Đứng Nội Loạn?
When we realize that there is nowhere else to go, we face the problem rather than running away. Most problems have solutions that we can’t see when we’re running in the other direction. In the previous story, the engine of the yacht was fixed, the two men remained best friends, and they had a marvelous time on the rest of the voyage—together.
Khi không có đường nào khác để đi, chúng ta nên đối mặt với khó khăn hơn là trốn chạy. Mọi vấn đề đều có thể có câu giải đáp mà chúng ta không thể nhận ra nếu chạy ngược chiều. Trong câu chuyện trên, máy thuyền được sửa, bạn vẫn còn là bạn, và chuyến đi chung của họ tuyệt vời.
As the people of our world come to live ever closer to each other, we have to find solutions to our problems. There’s no place to run away to. We simply cannot afford major conflicts any more.
Chúng ta sống chung trên địa cầu này và càng ngày càng xích lại gần nhau hơn. Vậy chúng ta nên tìm giải pháp cho vấn đề hơn là tranh chấp vì còn chỗ nào khác đâu mà chúng ta di cư tới.
In the mid to late 1970s I had personal experience of how a national government found such a solution to a major crisis, one that threatened the very existence of their democracy.
Tôi có một kinh nghiệm sống xin kể ra đây để các bạn nghe.
South Vietnam, Laos and Cambodia fell to the Communists within a few days of each other in 1975. The ‘Domino Theory’ current at that time among the Western powers, predicted that Thailand would soon fall next. I was a young monk in northeast Thailand during that period. The monastery in which I mostly lived was twice as close to Hanoi as it was to Bangkok. We were told to register with our embassies and evacuation plans were prepared. Most Western governments were to be surprised that Thailand didn’t fall.
1975: Chánh quyền Cao Miên, Nam Việt Nam và Lào lần lượt sụp đổ. Theo thuyết Domino đang thịnh hành, người ta tiên đoán Thái Lan cũng sẽ cùng chung số phận. Bấy giờ tôi đang là một nhà sư trẻ sống tu trên miền Đông Bắc Thái. Tự viện của tôi gần Hà Nội hơn Bangkok. Tất cả tu sĩ người ngoại quốc được yêu cầu đăng ký để các tòa đại sứ của họ lập danh sách di tản. Nhưng chánh quyền Thái Lan không sụp đổ, một ngạc nhiên cho các chánh phủ Tây Phương. Số là:
Ajahn Chah was quite famous by then and many top Thai generals and senior members of the national government would travel to his monastery for advice and inspiration. I had become fluent in Thai, and some Lao, and so gained an insider’s understanding of the seriousness of the situation. The military and the government were not as concerned with the Red armies outside their borders as they were with the Communist activists and sympathizers within their own nation. Many brilliant Thai university students had fled to the jungles in northeast Thailand to support an internal, Thai, Communist guerrilla force. Their weaponry was supplied from beyond Thailand’s borders as was their training. But the villages in the ‘pink’ parts of the region gladly supplied their food and other requirements. They had local support. They were an ominous threat.
Nhiều lãnh tướng và chánh khách Thái tìm lên tự viện yết kiến Ajahn Chah một bậc trưởng lão mà nhiều người biết tiếng. Tôi hiểu chút it tiếng Thái và tiếng Lào nên biết tầm quan trọng của vấn đề. Chánh quyền Thái không sợ quân tấn công bên ngoài mà lo ngại các phần tử phá hoại từ bên trong. Nhiều học sinh và sinh viên lên rừng trên miền Đông Bắc Thái gia nhập nhóm ly khai Thái đang được vài quốc gia láng giềng huấn luyện và trang bị. Nhiều thôn xóm trong vùng tình nguyện cung cấp gạo tiền cho họ. Nguy cơ có thật và đang đe dọa miền Đông Bắc Thái Lan.
The Thai military and government found the solution in a three part strategy.
Chánh phủ và quân đội Thái bèn áp dụng chiến thuật và chiến lược gồm ba điểm trọng yếu sau:
- Restraint – Tự chế:
The military did not attack the Communist bases, though every soldier knew where they were. When I was living the life of a wandering monk in 1979–80, seeking out the mountains and jungles to meditate in solitude, I would run into the army patrols and they would give me advice. They would point to one mountain and tell me not to go there—that was where the Communists were. Then they would point to another mountain and tell me that was a good place to meditate, there were no Communists there. I had to heed their advice. That year the Communists had caught some wandering monks meditating in the jungle and killed them—after torturing them, I was told.
Quân đội không tấn công các sào huyệt địch mà họ biết vị trí rất rõ ràng. Chính họ khuyến cáo tôi không nên lên núi này vì có địch quân mà tới núi kia không có họ, lúc tôi đi thiền trong rừng (vào khoảng 1979- 80). Trong khoảng thời gian này, tôi nghe nói có nhiều sư đi thiền trong rừng như tôi bị nhóm ly khai bắt, tra tấn và giết chết.
- Forgiveness – Tha thứ:
Throughout this dangerous period, there was an unconditional amnesty in place. Whenever one of the Communist insurgents wanted to abandon his cause, he could simply give up his weapon and return to his village or university. He would probably experience surveillance, but no punishments were imposed. I reached one village in Kow Wong district a few months after the Communists had ambushed and killed a large jeep full of Thai soldiers outside their village. The young men of the village were mostly sympathetic to the Communist soldiers, but not actively fighting. They told me they were threatened and harassed, but allowed to go free.
Trong thời gian nguy hiểm này chánh phủ Thái có chánh sách khoan hồng cho những người ly khai nếu họ buông súng và từ bỏ ý định của họ. Dân được trở về làng sanh sống, học sinh và sinh viên về trường mình theo học trước đây. Họ có thể bị theo dõi nhưng không bị trừng phạt. Tôi có viếng một làng trong quận KowWong, nơi nhóm ly khai phục kích và giết trọn một xe Jeep chở đầy lính. Tôi được kể rằng tất cả thanh niên trong làng – hầu hết là cảm tình viên của phe ly khai – bị bắt, dọa nạt mà gây khó dễ, nhưng sau đó, tất cả thảy đều được trả tự do.
- Solving the root-problem – Giải quyết tận gốc rễ:
During these years, I saw new roads being built and old roads being paved in the region. Villagers could now take their produce to town to sell. The King of Thailand personally supervised, and paid for, the construction of many hundreds of small reservoirs with connected irrigation schemes, allowing the poor farmers of the north-east to grow a second crop of rice each year. Electricity reached the remotest of hamlets and with it came a school and a clinic. The poorest region in Thailand was being cared for by the government in Bangkok, and the villagers were becoming relatively prosperous.
Trong các năm đó tôi thấy chánh quyền địa phương lo làm đường, trải nhựa để dân có thể ra chợ mua bán dễ dàng. Nhà vua đứng ra trông coi và tài trợ nhiều dự án dẫn thủy nhập điền giúp dân miền Đông Bắc làm hai vụ mỗi năm hầu có thêm thu nhập. Điện được kéo tới vùng xa xôi hẻo lánh nhứt và trường học cũng như bệnh viện được xây cho mọi tầng lớp dân chúng. Miền Đông Bắc Thái Lan trở nên trù phú và dân cư phồn vinh.
A Thai government soldier on patrol in the jungle told me once:
Có lần tôi được nghe anh lính Thái tuần tra trong rừng nói rằng:
We don’t need to shoot the Communists. They are fellow Thais. When I meet them coming down from the mountains or going to the village for supplies, and we all know who they are, I just show them my new wrist-watch, or let them listen to a Thai song on my new radio—then they give up being a Communist.
That was his experience, and that of his fellow soldiers.
“Quân đội Thái không cần bắn quân phiến loạn vì họ là những người bạn Thái. Riêng tôi, khi gặp họ xuống núi tìm thực phẩm – tôi biết họ là ai chớ – tôi chỉ cần cho họ xem chiếc đồng hồ tay hoặc nghe nhạc Thái trong máy thu thanh mới của tôi là họ bỏ rừng liền.” Kinh nghiệm của anh và cũng là của các bạn lính của anh.
The Thai Communists began their insurgency so angry with their government that they were ready to give their young lives. But restraint on the part of the government helped to prevent their anger being made worse. Forgiveness, through an amnesty, gave them a safe and honorable way-out. Solving the problem, through development, made the poor villagers prosperous. The villagers saw no need to support the Communists anymore: they were content with the government they already had. And the Communists themselves
began to doubt what they were doing, living with such hard-ships in the jungle-covered mountains.
Nhóm ly khai Thái nổi dậy chống chính phủ bằng mối căm thù đổi bằng sinh mạng của giới trẻ chớ không phải vừa. Nhưng chánh phủ Thái tự câu thúc mình để hóa giải lửa căm thù này. Chánh sách khoan hồng giúp họ lối thoát an toàn và vinh dự. Chương trình phát triển nông thôn giúp dân thoát cảnh nghèo đói. Thế là dân không còn có lý do hỗ trợ nhóm ly khai nữa. Và người chống đối bắt đầu nghi ngờ điều họ đang làm. Sống không biết bao khổ cực trong núi trong rừng.
One by one they gave up their guns and returned to their family, their village or their university. By the early 1980s, there were hardly any insurgents left, so then the generals of the jungle army, the leaders of the Communists, also gave themselves up. I remember seeing a feature article in the Bangkok Post of a sharp entrepreneur who was taking Thai tourists into the jungle to visit the now abandoned caves from where the Communists once threatened their nation.
Lần lượt hết người này đến người khác bỏ súng trở về với gia đình, xóm làng và trường học họ. Vào đầu thập niên 80 không còn nhiều người ly khai; những người lãnh đạo của nhóm ấy đã theo về với chánh phủ. Tôi còn nhớ có đọc một bài đặc biệt đăng trên nhựt báo Bangkok Post do một chủ đầu tư viết về việc đưa du khách Thái lên xem hang động mà nhóm ly khai Thái đã từng ẩn náu.
What happened to those leaders of the insurgency? Could the same unconditional offer of amnesty be applied to them? Not quite. They were not punished, nor exiled. Instead, they were offered important positions of responsibility in the Thai government service, in recognition of their leadership qualities, capacity for hard work and concern for their people! What a brilliant gesture. Why waste the resource of such courageous and committed young men?
Còn các lãnh tụ ly khai thì sao? Họ có được hưởng chánh sách khoan hồng không? Họ không bị trừng phạt hay lưu đày. Hơn thế nữa, họ được công cử vào nhiều chức vụ quan trọng trong chánh quyền, dựa vào tài lãnh đạo, năng lực làm việc gian khổ và mối quan tâm của họ đối với quốc gia dân tộc. Trong lúc viết quyển sách này tôi biết có hai cựu lãnh tụ của nhóm ly khai hiện đang phục vụ trong chính phủ Thái Lan trong cương vi Tổng trưởng. Một hành động đẹp đẽ vô cùng.
This is a true story as I heard if from the soldiers and villagers of northeast Thailand at the time. It is what I saw with my own eyes. Sadly, it has hardly been reported elsewhere.
Đó là những mẩu chuyện tôi nghe được từ các quân nhân và dân làng trên miền Đông Bắc Thái Lan lúc bấy giờ. Tôi cũng có thiện duyên chứng kiến tận mắt nữa. Nhưng rất tiếc không có mấy tường trình được phổ biến ra. Thật đáng buồn!
At the time of writing this book, two of those former Communist leaders were serving their country as ministers in the Thai National Government.
Sources:
Tài liệu tham khảo:
- https://tienvnguyen.net/p147a881/chuong-4-
- https://www.bps.lk/olib/bp/bp619s_Brahm_Opening-The-Doors-Of-Your-Heart.pdf
- https://www.boldsky.com/relationship/marriage-and-beyond/2016/why-do-indian-couples-fight-099766.html
- https://www.roberthalf.com/blog/job-interview-tips/5-ways-to-answer-whats-your-reason-for-leaving-your-job
- https://modernanalyst.com/Resources/Articles/tabid/115/ID/5065/Why-Problems-and-Opportunities-are-NOT-the-same-for-projects.aspx