Căn Bản Thập Nhị Nhân Duyên Phật Giáo – The Twelve Links Of Dependent Origination – Song ngữ
English: satipanna.com
Việt ngữ: Nguyễn Văn Tiến
Compile: Middle Way Group
There is no existing phenomenon that is not the effect of dependent origination. All phenomena arise dependent upon a number of causal factors, called conditions. The basic principle of dependent origination is simplicity itself. The Buddha described it by saying:
Không có hiện tượng nào đang tồn tại mà không phải là kết quả của nhân duyên – nhân là nguyên nhân, và duyên là điều kiện. Tất cả mọi hiện tượng phát sinh phụ thuộc vào một số lý do, mà chúng ta gọi là điều kiện. Nguyên tắc căn bản của nhân duyên đơn giản là chính nó. Đức Phật mô tả nguyên tắc nầy, bằng câu nói như sau:
When there is this, that is.
With the arising of this, that arises.
When this is not, neither is that.
With the cessation of this, that ceases.
Vì cái nầy có, nên cái kia có.
Vì cái nầy sinh, nên cái kia sinh.
Vì cái nầy không, nên cái kia không.
Vì cái nầy diệt, nên cái kia diệt.
Dependent origination is essentially and primarily a teaching to understand suffering and the cessation of suffering. The twelve links of dependent origination provide a detailed description of the causes of suffering and rebirth. They are:
Nhân duyên căn bản, và chủ yếu là sự giảng dạy để hiểu biết sự đau khổ, và sự diệt khổ. Mười hai khoen nhân duyên cung cấp một sự diễn tả chi tiết về những nguyên nhân của sự khổ đau, và sự tái sinh. Mười hai khoen nhân duyên gồm có:
- Ignorance is the condition for mental formations.
Vô minh: là điều kiện cho những hành động của tâm hành (volition).
- Mental formations (volition) are the conditions for consciousness.
Hành: là những điều kiện cho tâm thức (tri giác).
- Consciousness is the condition for name and form.
Thức: là điều kiện cho danh (tâm) và sắc (thân).
- Name and form are the conditions for the six senses.
Danh sắc: là điều kiện cho sáu giác quan.
- The six senses are the conditions for contact.
Lục nhập: là điều kiện cho sự xúc chạm (xúc).
- Contact is the condition for feeling.
Xúc: là điều kiện cho cảm giác.
- Feeling (sensation) is the condition for craving.
Thọ: là điều kiện cho sự ham muốn.
- Craving is the condition for clinging.
Ái: là điều kiện cho sự dính mắc (thủ).
- Clinging is the condition for becoming.
Thủ: là điều kiện cho sự trở thành (hửu).
- Becoming is the condition for birth.
Hửu: là điều kiện cho sự sinh ra (sinh).
- Birth is the condition for aging and death.
Sinh: là điều kiện cho sự già và sự chết (lảo tử).
- Aging and death are the conditions for ignorance.
Lão tử: là điều kiện cho Vô minh.
All twelve links are interrelated and dependent on each other; thus, there is no beginning or ending point. They are cyclic phenomena. Each link is a cause on the one hand, and an effect on the other.
Tất cả mười hai khoen nhân duyên liên kết và phụ thuộc lẫn nhau; do đó, không có điểm bắt đầu, hoặc không có điểm kết thúc. Mười hai khoen nầy là những hiện tượng luân hồi. Mỗi khoen là nguyên nhân của khoen bên nầy, và cũng là kết quả của khoen bên kia.
- Ignorance: Ignorance means the lack of right understanding. One is ignorant and takes oneself as real, independent, and a permanent entity or “I.” We do not understand who and what we are or what the universe is. Right understanding allows us to live in accordance with the way things are. Then one can live harmoniously. Ignorance is the condition for mental formations.
Vô minh: Vô minh có nghĩa là thiếu sự hiểu biết đúng đắn. Một người vô minh, và tự xem mình là thật, là độc lập, và là một thực thể vĩnh viễn, hoặc là “Cái Tôi”. Chúng ta đã không hiểu chúng ta là ai, chúng ta là những cái gì, hoặc vũ trụ là gì. Sự hiểu biết đúng đắn cho phép chúng ta sống theo cách mà mọi vật chính-là-như-thế. Sau đó, mọi người có thể sống hài hòa với mọi loài. Vô minh là điều kiện cho những hành động của tâm hành (volition).
Đây là cơ hội cuối cùng của bạn:
“gương, gương, trên tường…”
- Mental Formations: Mental formations arise from ignorance. Mental impurities (the result of past actions of body, speech, and mind) give rise to habitual actions in the present life, which conform to the patterns established in the past (karma). This is why some people are born into more fortunate conditions than others. Mental formations are the conditions for consciousness.
Hành: tâm hành (volition) là những hành động của tâm thức phát sinh từ sự thiếu hiểu biết – tức là vô minh. Tâm hửu lậu – là tâm không được tinh khiết (là kết quả của các hành động trong quá khứ, gây ra bởi thân thể, lời nói, và ý nghĩ) làm phát sinh các thói quen trong kiếp hiện tại, mà phù hợp với các mô hình thành lập trong kiếp quá khứ (nghiệp). Đây là lý do tại sao có một số người được sinh ra trong các điều kiện may mắn hơn những người khác. Hành là những điều kiện cho tâm thức (tri giác).
- Consciousness: Consciousness arises from mental formations. Literally, it means perceiving, comprehending, recognizing, differentiating, etc. Usually it is interpreted to be our mind. Consciousness is the condition for name and form.
Thức: Thức là cái-biết do phát sinh từ những hành động của tâm thức – tức là tâm hành. Theo nghĩa đen, cái-biết có nghĩa là sự nhận thức, sự thấu hiểu, sự nhìn nhận, sự phân biệt, vân vân…. Thông thường, cái-biết được giải thích là tâm của chúng ta. Thức là điều kiện cho danh (tâm) và sắc (thân).
- Name and Form: Name and form arise from consciousness. They are the combination of mentality and corporeality (mind and body). Name and form refer to the Five Aggregates (i.e., form, feeling, perception, mental formations, and consciousness). Name and form are the conditions for the six senses.
Danh sắc: tức là tâm và thân phát sinh từ cái-biết – Thức. Tâm và thân là sự kết hợp của tinh thần và cơ thể (tâm và thân). Tâm và thân ám chỉ Năm Uẩn (nghĩa là hình tướng, cảm giác, sự nhận biết, những hành động của tâm thức, và cái-biết Thức hoặc là ‘sắc thọ tưởng hành thức’). Tâm và thân là những điều kiện cho sáu giác quan.
- The Six Senses: The six senses arise from name and form. They are eye, ear, nose, tongue, body, and mind. Through these six organs contact with external objects is possible. The six senses are the conditions for contact.
Lục nhập (sáu căn): là sáu giác quan phát sinh từ tâm và thân. Sáu giác quan là mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý. Qua sáu giác quan nầy, chúng ta có thể tiếp xúc với các đối tượng của thế giới bên ngoài. Lục nhập là điều kiện cho sự xúc chạm (xúc).
- Contact: Contact arises from the six senses. It is the experience created by the six senses, sense objects, and consciousness. Therefore contact is the condition for feeling. Without contact, there is no feeling. Suffering is dependent upon contact because it gives rise to feeling.
Xúc: là sự tiếp xúc phát sinh từ sáu giác quan. Đây là sự hiểu biết tạo ra bởi sáu giác quan, bởi các đối tượng về cảm giác, và bởi cái-biết. Do đó, sự xúc chạm là điều kiện cho cảm giác. Nếu không có sự xúc chạm, chúng ta không có cảm giác. Sự đau khổ tùy thuộc vào sự xúc chạm, bởi vì sự xúc chạm đưa đến cảm giác.
- Feeling: Feeling arises from contact. It is the affective tone. There are three kinds of feelings, namely: pleasant, unpleasant, and neutral. Feeling is the condition for craving.
Thọ: là cảm giác phát sinh từ sự tiếp xúc – đụng chạm. Đây là những giai điệu về tình cảm. Chúng ta có ba loại cảm giác, đó là: cảm giác dễ chịu, cảm giác không dễ chịu, và cảm giác trung tính. Thọ là điều kiện cho sự ham muốn.
- Craving: Craving arises from feeling. Craving is sensuous desire, the pursuit of pleasure, and the identification with attachment to gain and the fear of loss. Craving is the condition for clinging.
Ái: là sự ham muốn phát sinh từ cảm giác. Sự ham muốn là sự khao khát nhục dục, sự theo đuổi niềm vui thú, và được nhận ra bằng sự dính mắc, bởi vì chúng ta chỉ muốn-được, mà chúng ta không-muốn-mất. Ái là điều kiện cho sự dính mắc (thủ).
- Clinging: Clinging arises from craving. Clinging is an attachment to objects. We have the desire to keep something, to possess it permanently. However, all phenomena are impermanent. Therefore we are bound to suffer because of our ignorance. Clinging is the condition for becoming.
Thủ: là sự dính mắc phát sinh từ sự ham muốn. Sự dính mắc là sự bám vào các đối tượng. Chúng ta có mong muốn giữ một cái gì đó, để sở-hữu cái-đó vĩnh viễn. Tuy nhiên, tất cả các hiện tượng đều vô thường. Vì vậy, chúng ta bị trói buộc vào sự đau khổ, vì sự thiếu hiểu biết – v ô minh của chúng ta. Thủ là điều kiện cho sự trở thành (hửu).
Clinging arises from craving.
Clinging is an attachment to objects.
- Becoming: Becoming arises from clinging/grasping. Becoming means to give birth, create, and exist. Because of attachment to phenomena we assume that there is a self. However, this ‘self’ is conditioned and impermanent. Becoming is the condition for birth.
Hữu: là sự trở thành phát sinh từ sự dính mắc, sự nắm giữ. Sự trở thành có nghĩa là chuẩn bị cho sự sinh đẻ, là chuẩn bị cho sự tạo ra, và là chuẩn bị cho sự tồn tại. Bởi vì sự dính mắc với các hiện tượng, chúng ta giả sử rằng có một cái-tôi. Tuy nhiên, cái-tôi nầy có điều kiện, và vô thường. Sự trở thành – hữu là điều kiện cho sự sinh ra (Sinh).
- Birth: Birth arises from becoming. Birth refers to either physical birth or the moment-to-moment arising of renewed consciousness. Birth is the condition for old age and death.
Sinh: là sự sinh ra phát sinh từ sự trở thành. Sự sinh ra ám chỉ hoặc là sự sinh ra về vật lý, hoặc là sự phát sinh của cái-biết luôn thay-đổi-mới từ giây phút nầy sang giây phút kế tiếp. Sự sinh ra là điều kiện cho sự già và sự chết (Lảo tử).
- Old Age and Death: Old age and death arise out of birth. Death is one of the greatest afflictions and fears of the untrained, undisciplined worldling. Aging and death are the conditions for ignorance.
Lão Tử: là sự già và sự chết phát sinh từ sự sinh ra. Cái chết là một trong những đau khổ lớn nhất, và cũng là nỗi sợ hãi của những người mà không được huấn luyện, mà không biết tuân theo luật-tự-nhiên của cuộc đời. Sự già và sự chết là điều kiện cho sự thiếu hiểu biết – Vô minh.
Sources:
Tài liệu tham khảo:
- http://tienvnguyen.net/p154a254/muoi-hai-khoen-nhan-duyen-the-twelve-links-of-dependent-origination
- https://duylucthien.wordpress.com/2011/02/06/thập-nhị-nhân-duyên-phật-giao/
- http://satipanna.com/basics-of-buddhism/twelve-links-of-dependent-origination/
- Photo 3: https://www.econlib.org/archives/2018/03/inside_the_monk.html